Ark Nova

Kent u die uitdrukking, allerbeste liefhebbers van het bordspel? Superflauw natuurlijk maar ik moest er aan denken toen ik klaar was met dit stukje en nog steeds geen titel had. Daarna kreeg ik het niet meer uit mijn hoofd.

In Ark Nova ontwerp je een moderne, wetenschappelijk beheerde dierentuin en ben je verantwoordelijk voor het bezoekersaantal en dus de economische haalbarisering. Terwijl je daar mee bezig bent doen anderen dat ook, waardoor er een wedstrijd ontstaat met als uiteindelijk doel hierin de beste te worden.

Op jouw stuk grond bouw je unieke gebouwen en omheiningen, je plaatst kiosken en paviljoens, je stopt dieren in hokken, maakt zelfs ruimte voor een kinderboerderij en intussen ondersteun je natuurbeschermingsprojecten over de hele wereld en huur je specialisten in die met je samenwerken en helpen om je ambities te verwezenlijken.

Dit is Ark Nova. Het staat op dit moment op plek 4 van de BGGlijst en heeft daar een waardering van 8,5/10 met een moeilijkheidsgraad van 3.75/5.
Moet ik daar dan ook nog iets aan toevoegen?
Nee. Daar zit niemand meer op te wachten.
Toch wil ik mijn ei kwijt.

Al een paar maal heb ik gehoord dat Ark Nova vergelijkbaar zou zijn met Rajas of the Ganges. Dat is een beetje onzin. Het enige in beide spellen dat op elkaar lijkt dat is de manier waarop de puntentelling op het bord is weergegeven en hoe dat het eind van het spel triggert: er zijn twee scoresporen waarop markers verplaatst worden. Op het moment dat twee markers van één spelers elkaar kruisen dan eindigt het spel. De andere spelers krijgen nog een beurt en vervolgens komt de puntentelling waarmee duidelijk wordt wie er gewonnen heeft.
Het klopt dat deze methode in beide spellen identiek is, maar dat is (bijna) het enige.

Bijna zeg ik. Een andere overeenkomst is dat Dennis Lohausen bij beide spellen vermeld wordt voor het artwork.
Diens rol is bij Rajas of the ganges overweldigend en bepalend voor het succes. Bij Ark Nova is zijn inbreng onzichtbaar en dat is meteen mijn kritiek op dit spel: de vormgeving en dan heb ik het vooral over de vormgeving van de kaarten.

Hoe wordt Ark Nova gespeeld?
Elke speler heeft een set van vijf kaarten waarmee per beurt een actie gekozen kan worden. De kracht van die actie wordt bepaald door het vak waarin die kaart op het moment van spelen ligt. Er zijn dus vijf verschillende acties die je elk kunt uitvoeren met een kracht van 1-5 (en evt nóg sterker). Dit zijn de acties:

1. Kaarten: Hiermee kun je nieuwe dierentuinkaarten krijgen (kaarten voor dieren, sponsors en natuurbeschermingsprojecten).
2. Bouwen: Hiermee kun je hokken, kiosken en paviljoens in je dierentuin bouwen.
3. Dieren: Hiermee kunt u dieren in uw dierentuin huisvesten
4. Samenwerking: Stelt uw verenigingsmedewerkers in staat om verschillende taken uit te voeren.
5. Sponsoring: Hiermee kunt u een sponsorkaart spelen in uw dierentuin of geld inzamelen.

Voor de acties zelf heeft Ark Nova 255 kaarten met dieren, specialisten, speciale verblijven en natuurbeschermingsprojecten, elk met een speciale vaardigheid.
Deze kaarten zijn de kern van het spel. Ze worden gebruikt in het actiemechanisme en als objectief voor de eindscore.
De meeste kaarten dienen om de aantrekkingskracht en wetenschappelijke reputatie van de dierentuin te vergroten en om natuurbeschermingspunten te verzamelen.

Hoe dat in detail werkt is hier niet zo belangrijk. Het is in ieder geval niet echt moeilijk te begrijpen: de iconografie is duidelijk en roept geen vragen op (in tegenstelling tot sommige vertaalde teksten op de kaarten die de iconografie tegen spreken).

De ervaring heeft geleerd dat bij een spel met vier spelers iedereen ongeveer dertig beurten krijgt om de doelen te halen.
Met vier spelers ben je dus wel een tijdje zoet waardoor Ark Novo een spel is waarvoor je een middagje of een avond moet plannen.

Wat vinden we er van
In de praktijk is iedere speler vooral gefocussed op het eigen plattegrond en maakt plannen voor de komende beurten. Die planning kan in duigen vallen omdat de concurrentie juist die kaart uit het aanbod neemt die nodig is in het plan.
Dat kan verdomd vervelend zijn.
Maar het hoort bij dit spel.
Je hebt er ook een flinke speeltafel voor nodig. Dat is iets wat in de Mevrouw VerschuurArena geen punt is maar op een doorsnee tafel van 160 bij 80 kom je ruimte tekort.
Een ander punt dat wel bepalend is voor winst/verlies is de geluksfactor. In Ark Nova trek je kaarten uit een open aanbod óf van een trekstapel. Je plek in de speelvolgorde bepaalt daarbij waaruit je kunt kiezen of wat je krijgt.
Wanneer je daar pech of dubbel pech bij hebt dan kun je zomaar een paar beurten geen voortgang boeken... of juist een enorme slag slaan.
Dat hoort ook bij dit spel.

Ik ben geneigd te denken dat doorgewinterde spelers veel minder pech hebben dan ik, dus een goed eindresultaat heeft waarschijnlijk veel minder met geluk te maken dan zuurpruimen denken.

{gallery}ark_nova{/gallery}

Ik vind Ark Nova een geweldig spel.
Of ik nu win of laatste word, maakt niet uit.
Ik wil het altijd wel spelen want iedere keer geniet ik onderweg van het bezig zijn op mijn plattegrondje, van de hoop op het krijgen van de juiste kaart en van de spanning bij het in de gaten houden van de concurrentie.

Er is één ding aan het spel dat ik verschrikkelijk vind: de illustraties op de kaarten.
Ik hoop dat er ooit een luxe versie komt waarin die spuuglelijke stockfoto's op de kaarten zijn vervangen door tekeningen van Dennis Lohausen. Met het verkoopsucces van de eerste partijen, wereldwijd, zou er toch genoeg in kas moeten zitten voor een bestelling bij Dennis.
In dat geval zou ik mijn exemplaar aan de school van Heije Wubs schenken en meteen een nieuwe kopen!