Dick Verschuur

• Motor City

  

  In het bordspel Motor City, uitgegeven door 25th Century Games en Motor City Gameworks, nemen spelers de rol aan van managers van een autofabriek in het Detroit van de zestiger jaren. Het spel wordt gespeeld over acht rondes, waarin spelers een keuze maken uit de gerolde dobbelstenen en met die keuze verschillende acties ondernemen. De bedoeling hiermee is dat ze hun fabriek  optimaliseren en punten verzamelen. 

• (Het Feest voor) Odin

  

  Een feest voor Odin is een saga in de vorm van een bordspel. Je herleeft de culturele prestaties, handelsexpedities en plunderingen van de stammen die we vandaag de dag kennen als Vikingen - een term die tegen het einde van het eerste millennium heel anders werd gebruikt.

• Hanamikoji

  

  Daar zit je dan, aan tafel bij een speelvriendin, starend naar een rijtje kaarten. Drie maal op rij verloren. En daar denk je dan: "Waarom, waarom heb ik dit ooit ongespeeld verkocht? Waarom?"

• Tangram City

  

  Tangram City is een volledig over het hoofd gezien spel van Uwe Rosenberg waarin 1 tot 5 spelers om de beurt tegels plaatsen op hun individuele speelborden, met als doel het grootste aaneengesloten rechthoekige stadsdeel te creëren en een balans te vinden tussen verschillende kleuren. Het spel bestaat uit zes rondes, waarbij elke ronde nieuwe uitdagingen en strategische beslissingen veroorzaakt.

• Sobek: 2 spelers

  

  De tweespelerversie van Sobek speelt in het oude Egypte. Wanneer we daar aankomen zien we dat er op de oevers van de Nijl een tempel wordt gebouwd ter ere van de god Sobek. Naast die tempel ontstaat een marktplaats vol bedrijvigheid. Op die plek proberen de spelers hun handelswaar te vinden. Of dat lukt?
  

• Kathmandu

  

  Er eens lekker een paar dagen tussenuit gaan. Wie wil dat niet? Het lijkt er op dat de familie Feld tenminste twee maal per jaar een stedentripje boekt. Waar anderen bij thuiskomst hun foto's uploaden naar Albelli, CeWe of de Hema om er een vakantiefotoalbum van te laten maken trekt Stefan zich terug in zijn hobbykamer om alle indrukken te verwerken in een bordspel.

• Kraftwagen

  

  In Kraftwagen: Age of Engineering ben je fabrikant in de Amerikaanse auto-industrie aan het begin van de 20e eeuw. Je ontwerpt, onderzoekt en ontwikkelt in je fabriek met het doel om de productie van steeds mooiere carrosserieën en de constructie van krachtigere en efficiëntere motoren te verbeteren. Je doel is om de beste en meest opvallende automobielen op de markt te brengen.

• Merkator

  

  
  Bij de naam Uwe Rosenberg denken de liefhebbers natuulijk vooral aan zware euro's en workerplacements met een duidelijk herkenbare signature van deze spellenmaker. Titels als Agricola, Ora et Labora, Caverna, Glasstraat, Odin, Friesche Velden, Nusfjord... stuk voor stuk omvangrijke meesterwerken en mijlpalen in de bordspelwereldgeschiedenis.

• Nassau

  

  Nassau is deel 7 in de City Collection (de samenwerking tussen Stefan Feld en Queen Games). Het plan was om Um Ru(h)m & Ehre - een van de eerste spellen van Feld - te herbouwen en nieuw leven in te blazen. Die renovatie werd echter zo ingrijpend dat er een volledig nieuw spel ontstond waarin alleen een van de kernmechanismen en het oorspronkelijke thema overeind bleven. Het resultaat is Nassau: een dus grotendeels volledig nieuw spel.

• Agricola: All Creatures Big and Small

  

  Agricola was het eerste "grote" spel van Uwe Rosenberg. Het werd voor het eerst gepubliceerd op 21 oktober 2007 op de spellenbeurs Essen Spiel in Duitsland. Het was meteen een geweldig succes. Nog geen jaar later, in september 2008, stond het spel bovenaan de ranglijst van BoardGameGeek en bleef daar tot maart 2010.

• Le Havre: The Inland Port

  

  Is het u al eens opgevallen dat Uwe Rosenberg heel veel spellen voor twee spelers heeft gemaakt? Veel meer dan andere ontwerpers van zijn statuur. Het zijn er - in verhouding met zijn totale oeuvre - zo veel dat ik zelfs zou willen beheren dat het een van zijn kenmerken is.

• Targi

  

  Al minstens een half jaar liggen er twee zwarte doosjes op mijn bureau; Targi en de Targi uitbreiding. Daar wil ik over schrijven maar ik kan maar niet besluiten met welk verhaal ik die review wil inleiden. Dus komt het er maar niet van.

• Resafa

  

  Het spel Resafa speelt zich af in de 3e eeuw na Christus in het gebied van het huidige Midden-Oosten. De stad Resafa, die ook een tijdje Sergiopolis genoemd werd, ligt nu volledig in puin. De ruïnes kun je vinden in het huidige Syrië. In de tijd waarin het spel speelt was Resafa een versterkte buitenpost in de woestijn die floreerde als stopplaats op een kruispunt van belangrijke karavaanroutes.

• Minos: Dawn of the Bronze Age

  

  In de Griekse mythologie was Minos (Oudgrieks: Μίνως) de koning van Kreta. Het is onbekend of deze koning echt heeft bestaan, of dat zijn verhalen zijn gebaseerd op meerdere koningen. Zo zou het ook mogelijk zijn dat het woord Minos oud-Kretensisch is voor koning en de Minoïsche beschaving is in ieder geval naar hem genoemd.

• Flowers

  

  Van een van mijn leukste vriendinnen ontving ik laatst een opgetogen app: "Hee Dick: jij bent toch zo'n groot liefhebber van Mandala? Er is een opvolger: Flowers!"

• Nusfjord Big Box

  

  Binnenkort is het 25 jaar geleden dat ik in Nusfjord was. Mevrouw Verschuur en ik waren op de fiets op weg naar de Noordkaap en hadden voor de route via Bodø en de Lofoten gekozen. Vanuit Katwijk aan Zee naar de Lofoten is het ongeveer 4000 kilometer. Best ver. En dan, als je eenmaal op de Lofoten bent dan ben je nog niet in Nusfjord.

• Colt Express

  

  Er zijn van die dagen waarop je wakker wordt en jezelf, even later, realiseert dat je iets leuks gaat doen. Vanmorgen was dat bij mij het geval. Ik had mezelf beloofd dat ik vandaag zou gaan schrijven over Colt Express; een van de leukste en meest onderschatte spellen die ik ken. Een topdag!

• Hoogspanning: OutPost

  

  Friedemann Friese is een van de sympathiekste spellenontwerpers die je op een spellenbeurs kunt ontmoeten. Een opmerkelijke verschijning want groen haar en groene kleding; altijd opgewekt en tijd voor een gesprek of een spel.

• Yspahan

  

  Niet zo heel erg lang geleden vertelde ik een vriendin dat ik Yspahan zou gaan spelen. Met als gevolg dat we onszelf even later koortsachtig probeerden te herinneren wie toch die dichter was van dat gedicht... u weet wel.
  Het kwam niet verder dan ons beider tongpuntjes. Dus sloegen we er Gerrit Komrij op na, die wist het wel: Het was P.N. van Eyck en het ging om "De Tuinman en de Dood".

• Babel

  

  Laatst knepen mevrouw Verschuur en ik er een weekje tussenuit. We verzeilden in een vakantiehuisje in het noorden van Frankrijk. Het was er zo afgelegen dat men er nog nooit van WiFi had gehoord, met als gevolg dat er niets anders te doen viel dan nader tot elkaar te komen of spelletjes te spelen. Ik koos voor het laatste.

• Barcelona

  

  Het is halverwege de 19e eeuw. Barcelona is de dichtstbevolkte stad van heel Europa. Kort nadat de oude stadsmuren eindelijk waren verwoest, presenteerde Ildefons Cerdà, nu beschouwd als de uitvinder van het urbanisme, het plan voor de creatie van de “Eixample”, de uitbreiding die Barcelona zo hard nodig had. De bouw ervan begon in 1860.

• Magna Roma

  

  Als voorbereiding van een spellendag waarop we Magna Roma zouden spelen bekeek ik, met de handleiding voor me, een paar video's. Een van die video's begon met een opmerkelijk statement: "Magna Roma is een spel dat je speelt als het je niet uitmaakt hoe mooi Foundations of Rome is, maar als je een spel wilt spelen dat echt goed is."

• Foundations of Metropolis

  

  In Foundations of Metropolis strijden spelers in drie ronden om de beste architect van de stad te worden door kavels te kopen en daarop nieuwe gebouwen te bouwen.
  Complexere gebouwen vereisen meer kavels, maar leveren je meer prestige op. De speler met de meeste prestige wordt benoemd tot groot architect. Aldus de beschrijving van de uitgever. 
  

• Beacon Patrol

  

  In Beacon Patrol zijn de spelers in dienst van de kustwacht. Samen controleren ze de bakens, boeien en vuurtorens van de Noordzeekust om de veiligheid op zee te waarborgen.

• Welcome to... Your Perfect Home

  

  Wanneer ik met "normale mensen" in gesprek raak en me gevraagd wordt waar ik me dagelijks mee bezig houd valt in het gesprek dat volgt vrijwel altijd de term "Parallel Universum". Ik moet namelijk altijd uitleggen dat er een wereld bestaat waar mensen zoals u en ik hun leven slijten. Dag in, dag uit. Van vroeg tot laat.

• Art Collector

  

  
  Stel je voor: je hebt genoeg geld om kunst te kopen alsof je boodschappen doet en je hebt een voorkeur voor schilderijen van een man die z’n eigen oor afsneed.
  Dit was het leven van Helène Kröller-Müller. Terwijl haar tijdgenoten zich afvroegen waarom je in vredesnaam iets van Van Gogh aan de muur zou hangen (“Die kleuren! Die rare sterrenhemel!”), zei Helène: “LEUK! Doe mij er maar 100!”
  En zo begon ze aan haar legendarische verzameling. Op dezelfde manier waarop sommigen van ons bordspellen verzamelen deed zij dat met kunst.

• Merlin Big Box

  

  In het door Queen Games uitgegeven bordspel Merlin van Stefan Feld en Michael Rieneck (vormgegeven en geïllustreerd door Dennis Lohausen) is Koning Arthur op zoek naar een waardige opvolger. Samen met Merlijn probeert hij de beste kandidaat te vinden onder de ridders van de Ronde Tafel.

• Bier Pioniere

  

  Bier Pioniere is een bordspel van de Duitse spellenontwerper Thomas Spitzer. Het is uitgegeven in 2023 door Spielefaible. In dit strategische spel duiken spelers in de wereld van de bierproductie tijdens de 19e eeuw, een periode waarin brouwerijen groeiden en vernieuwende technieken werden ontwikkeld. Spitzer, die al een mooi portfolio historisch bordspellen heeft, combineert in Bier Pioniere tactische diepgang met een thematische setting die de bloeiende bierindustrie eer aandoet.

• Zero to Hero

  

  Martin Wallace is een gevierde Britse bordspellenontwerper (die nu in Australië woont), die bekend is om zijn diepgaande strategische spellen met historische en economische thema’s. Met klassiekers als Brass, Age of Steam, en London heeft hij een blijvende impact gemaakt op de bordspelwereld. De ontwerpen van Wallace staan bekend om hun complexe maar elegante spelmechanieken, die zowel casual spelers als doorgewinterde strategen uitdagen. Zijn nieuwste spel heet Zero to Hero

• Steam Power

  

  Het nieuwe bordspel Steam Power van Martin Wallace neemt spelers mee naar de industriële revolutie, waar het bouwen van spoorlijnen en het vervoeren van goederen het doel van het bestaan is. In dit spel draait alles om strategie, efficiëntie, planning en het optimaliseren van inkomsten. Spelers moeten slimme keuzes maken om hun netwerk uit te breiden en de concurrentie voor te blijven. Met vernieuwde spelmechanismen en uitdagende strategieën biedt Steam Power zowel voor ervaren spelers als beginners een boeiende ervaring.

• Age of Steam

  

  Age of Steam, uitgebracht in 2002 en ontworpen door Martin Wallace, is een iconisch bordspel waarin spelers spoorwegbaronnen zijn die steden verbinden binnen een efficiënt netwerk van treinroutes.
  Het spel staat bekend om zijn diepgaande strategische elementen, waarin economische planning, routebeheer en concurrentie centraal staan. Met een uitdagende leercurve biedt Age of Steam een intense spelervaring die veel verder gaat dan de meeste treinspellen. Fans van zware eurogames zullen genieten van de complexiteit en het hoge risico, waar elke beslissing cruciaal kan zijn voor succes of faillisement. In deze review verkennen we wat dit spel tot een klassieker maakt.

• League of Six

  

  Vladimír Suchý is een Tsjechische spellenontwerper die, in de bijna twintig jaar dat hij actief is, bij liefhebbers veel symphatie heeft opgebouwd met een indrukwekkende reeks strategische en innovatieve bordspellen. Stuk voor stuk diepgaande, thematische spellen die spelers uitdagen op zowel tactisch als strategisch niveau. Eén van zijn vroege successen is League of Six, een spel dat zich afspeelt in het 14e-eeuwse Europa waarin spelers een rol krijgen als belastinginners die strijden om invloed en rijkdom in zes handelssteden.

• El Burro

  

  Michael (MiKe) Keller en Andreas (ode.) Odendahl zou je kunnen kennen van juweeltjes als Solarius Mission, La Granja en Planta Nubo. Met die laatste kregen ze overigens wat extra hulp van Uwe (Der Uwe) Rosenberg, maar dat terzijde. Vooral La Granja heeft in mijn spelerskring een paar hele grote fans.
  Ik begrijp dat goed omdat ik dat spel zelf ook een meesterwerk vindt.

• Isle of Skye met Journeyman en Druids

  

  Het Isle of Skye, aan de westkust van Schotland, is beroemd om zijn spectaculaire landschappen. Ruige bergen, schilderachtige kustlijnen en mysterieuze lochs. Het is de grootste van de Binnen-Hebriden en heeft een rijke historie. Veel van het culturele erfgoed bestaat uit ruïnes maar er staat nog genoeg overeind, zoals Dunvegan Castle, het eeuwenoude thuis van de MacLeod Clan. Skye trekt wandelaars, klimmers en natuurliefhebbers met iconische bezienswaardigheden zoals de Cuillin Hills en de Old Man of Storr.

• In the Year of the Dragon

  

  Net zoals er muziekliefhebbers zijn die een voorkeur hebben voor een bepaalde artiest zo zijn er ook bordspelspelers die graag spellen spelen van een bepaalde auteur. Nu ben ik geen liefhebber van klassieke muziek maar bij spellen ligt dat anders. Voor een spelletje Feld steek ik graag een vinger op.

• De Glasstraat

  

   

  Veel bordspelspelers zien hem als de absolute grootmeester van de spelauteurs: Uwe Rosenberg. Ondanks een aantal misperen in zijn oeuvre ben ik ook een groot liefhebber van Der Uwe. Hij loopt alweer 25 jaar mee; een mensenleven. Zijn allereerste bedenksel scoort nog altijd heel hoog en heeft inmiddels (vooral dankzij de talloze spin-offs en uitbreidingen) voor een onbekommerd pensioen gezorgd: Bohnanza. Gelukkig voor ons, zijn fans, wacht hij niet tot zijn oude dag om het ervan te nemen. Hij maakt regelmatig leuke reisjes. En die reisjes leveren keer op keer inspiratie voor nieuwe spellen op.

• Clever 4Ever

  

  De vierde telg in de Clever-familie

  Met het vierde spel van de Clever-reeks kunnen liefhebbers van roll-and-write spellen hun hart ophalen, want Wolfgang Warsch heeft met deze toevoeging aan de serie, die in Nederland wordt uitgegeven door 999 Games, opnieuw een heerlijk meesterwerkje afgeleverd. Clever 4Ever zet de traditie van zijn voorgangers voort met een uitgekiende mix van strategische diepgang en verslavende speelbaarheid, maar introduceert ook nieuwe elementen die zelfs de meest doorgewinterde spelers zullen uitdagen.

• Clever tot de 3e Macht

  

  cEen week geleden twijfelde ik er over of ik de reviews van de verschillende roll & writes uit de Cleverserie afzonderlijk zou schrijven of dat ik ze in één review zou samenvatten.
  Want, zo dacht ik, zo ontzettend veel verschil zit er nu ook niet weer in die vier spellen: het basismechanisme is zo goed als hetzelfde en wanneer ik dan één of twee alinea's aan de afzonderlijke verschillen van elk deel besteed met nog een afsluitend stukje over welke van de vier ik de beste vind en waarom... dan scheer ik die hele serie in één keer.
  Daar kwam ik dus al snel van terug.

• Dobbel zo Clever

  

  "Dobbel zo Clever" is een tactisch en strategisch dobbelspel voor 1-4 spelers, ontworpen door Wolfgang Warsch. Het is een Roll & Write waarin grotendeels gebruik gemaakt wordt van de verschillende mechanismes die ook in de voorganger "Clever" gebruikt worden. Met zes dobbelstenen (de witte dobbelsteen dient weer als jokerdobbelsteen) probeer je een respectabele score te behalen in vijf verschillende categorieën. Geen van deze categorieën is hetzelfde als die in Clever, maar het algemene gevoel is vergelijkbaar.
  Spelers gooien dobbelstenen en kiezen er één om op hun scoreblad te markeren. De overgebleven dobbelstenen worden ter beschikking gesteld aan de andere spelers, wat strategische keuzes cruciaal maakt.

• Clever

  

  In de wereld van bordspellen duikt af en toe een titel op die zowel doorgewinterde spelers als nieuwkomers weet te betoveren. "Ganz Schön Clever" (vrij vertaald "heel slim) is zo'n spel. Het is een Roll & Write van de Oostenrijkse spelauteur Wolfgang Warsch.
  Het bijzondere is dat vrijwel iedereen "Clever" kent en het gespeeld heeft maar dat veel minder mensen de auteur kunnen noemen.

• On Tour: USA, Europe, New York, Paris

  

  "Opa, vertel nog eens van vroeger?"
  "Nou kind, pak het vertelboek en kom maar gezellig bij opa op schoot zitten!"

• Sequence

  

  Two-Eyed Jacks are Wild.

  Er zijn plekken op aarde waar je een parallel universum binnen kan stappen. Ik noem er twee. De meest bekende is natuurlijk perron 9¾ op het King's Cross treinstation in Londen waarvandaan jaarlijks de Zweinsteinexpres vertrekt.

• High Season

  

  Kein Geloel, Füßbal Spielen.

   

  Een wereldberoemd filosoof zei ooit: "Elk nadeel hep ze voordeel". Dat klopt want dankzij mijn ADD belandde ik tijdens de research voor mijn review van High Season via een wonderlijke omweg in een bio over het leven van Ernst Happel. Onderweg ben ik van alles te weten gekomen over Hundertwasser, ken ik nu het recept van Sachertorte en weet ik dat het lijk van Mozart in een armengraf is gekieperd. Het kan vreemd lopen.

• The Belgian Beers Race

  

  In The Belgian Beers Race is een belangrijke rol weggelegd voor de fiets. Dat wist ik niet, tot het moment dat ik het voor de eerste keer speelde. En toen dacht ik: "Oh, dit zal Rutger ook leuk vinden!". In de periode dat ik, samen met mevrouw Verschuur, door de wereld fietste leerde ik iemand kennen die drie van zijn favoriete hobby's (bier, schrijven en fietsen) met elkaar verenigde door een vermakelijke fietsgids samen te stellen: Fietsen langs Brouwerijen.
  Het is uitgegeven bij Elmar en Rijswijk en je kunt het - met een beetje doorzettingsvermogen - nog wel vinden.

• My City: Roll & Build

  

  Op Spellenspektakel 2021 lanceerde 999 Games de Nederlandse versie van My City, een legacy spel uit de hoge hoed van Dr. Reiner Knizia. Het was in Duitsland namelijk een flinke hype en de verwachting was dat in Nederland ook zou gebeuren. In mijn herinnering stonden er minstens 4 tafels waar men in elke sessie behoorlijk veel moeite had om het begrip "Legacy" uit te leggen aan die gierige Hollanders die niet van plan waren een spel te kopen dat je niet meer ging spelen zodra alle enveloppen geopend waren.

• CloudAge

  

  Zo ongemerkt zijn er op mijn "plank met fijne spellen" in de afgelopen jaren steeds meer spellen bijgekomen van Alexander Pfister. Maracaibo, Isle of Skye (met de uitbreidingen), Port Royal en daar recentelijk ook de Roll & Write van. En natuurlijk ook de verschillende versies van Great Western Trail. Stuk voor stuk meesterwerkjes in hun eigen genre. Een spel dat ik tot nu toe over het hoofd heb gezien is CloudAge.

• Three Sisters

  

  In mijn geboorteplaats was er, in de zestiger jaren, in de Hooftstraat, een wolwinkel met de naam 3 Suisses. Mijn moeder kocht daar al haar handwerkspullen. "Kom, we gaan nog even naar de drie zussies," zei ze dan en ik moest mee. Vreemd genoeg stond daar maar één mevrouw achter de toonbank en het was altijd dezelfde. Ik vond dat vreemd, als kleuter. En met de nare geschiedenis van Assepoester in gedachten vroeg ik haar op een dag waarom haar zussen niet in de winkel kwamen helpen. De mevrouw was verbaasd... ze had jammer genoeg geen zusjes en vroeg hoe ik daarbij kwam. Ik wees mijn moeder aan als oorzaak van het misverstand en kreeg buiten een finke uitbrander omdat ik er altijd van die rare dingen uitflapte.

• Pick a Pen: Tuinen

  

  Toen de eerste drie titels in de Pick-A-Pen reeks uitkwamen jooch ik: "Briljant!" Niet omdat hiermee een gapend gat in mijn verzameling gedicht werd, maar ik vond het wel een geweldige vinding van de oude Knies die op zo'n moment toch maar weer bewees de meester van de kleine spellen te zijn.

• Keer op Keer

  

  Keer op Keer is een Roll & Write in de categorie "gearriveerde spelontwerpers pikken ook een graantje mee uit de hoorn des overloeds van het moment". In dit geval zijn het Inka en Markus Brandt die een doosje toevoegen aan de enorme stapel die er al is, in de vormgeving van de toonzetters: de familie Clever. En daar bleef het niet bij. Het spel heeft inmiddels al drie broertjes.
  Mevrouw Verschuur en ik vroegen elkaar af: "Was dit nu echt nodig?" en dus namen we de proef op de som.

• Trio

  

  Laatst vroeg ik met mijn olijkste blik aan een vriendin of ze zin had in een triootje. Ze keek me serieus aan, pauzeerde even en zei toen: "Grappig dat je dit vraagt. Je bent de tweede al deze week met zo'n voorstel".

• Forever Home

  

  Mevrouw Verschuur en ik zijn niet van de katten. We zijn hondenbaasjes. Eerst van Bob, een onopvoedbare kruising tussen een Mechelse Herder en een Grijze Keeshond. Bob kwam uit een Nederlands asiel. Met de avonturen die we met hem hebben beleefd kan ik een avondvullend theaterprogramma vullen.

• A Walk in the Park

  

  Eerder vandaag schreef ik een stukje over The Gardens, een prachtig familiespel van het Australische Grail Games. Omdat A Walk in the Park het kleinere zusje van The Gardens is en ze erg op elkaar lijken is het misschien leuk om dat stukje eerst te lezen voordat je hier aan begint. Dat scheelt mij ook tijd want ik kan de hele inleiding dan skippen.

• Lost Cities: Roll & Write

  

  In de wandelgangen van onze hobbywereld gaat het gerucht dat het aantal titels dat Reiner Knizia op zijn naam heeft inmiddels richting 800 gaat. Dat aantal wordt pas echt onvoorstelbaar wanneer je een beeld probeert te vormen van de showroom die aan de werkplaats van Der Doctor grenst: al die wanden vol met spellen die bij al die verschillende uitgevers in al die verschillende talen zijn verschenen. Waar moet je dan aan denken? Toch wel minimaal 15.000 wanneer ik het vlot schat.

• The Gardens

  

  Mevrouw Verschuur en ik hebben in onze jonge jaren een wereldfietsreis gemaakt. In tien jaar trapten we 111.000km door vijf continenten en 65 landen.
  We sliepen in een piepklein tentje en leefden uit de inhoud van onze fietstassen.
  Dat is nu moeilijk meer voor te stellen maar we waren twintig jaar jonger en (in mijn geval) 40 kilo lichter.

• Roll Through the Ages: The Bronze Age

  

  Naast het project Roll&Write waarin ik deze zomer, samen met mevrouw Verschuur, elke week minimaal 1 ongespeelde roll & write op tafel leg heb ik nog een juk op me genomen: Trough the Ages.

• De Brugse Zotten Parade

  

  Wie al eens op een van de Vlaamse spellenbeurzen een demonstratie heeft gekregen van Christof Van Conkelberge weet dat wat ik nu ga schrijven niet in de buurt gaat komen van de vrolijke en aanstekelijke manier waarop hij een verhaal vertelt.

• Boomerang: Australia, USA, Europe

  

  In het kader van de "Zomer van de Roll & Write" speelde ik laatst een paar spelletjes Boomerang Australia, met Anouk Wognum. Het doosje had ik toegestuurd gekregen van de uitgever. Het kwam all the way fom Down Under.
  Ik kende het spelletje niet maar zag op BGG dat er nog twee doosjes waren: Boomerang USA en Boomerang Europa. En zelfs een uitbreiding: xxx, met kaarten die je kunt toevoegen aan de Australische en USA-versie.

• Second Chance

  

   

  Deze review kan ik op verschillende manieren beginnen. Ik zou kunnen schrijven dat er Roll & Writes zijn die een thema hebben (bijvoorbeeld dat ze een moederspel hebben) en dat er Roll & Writes zijn zonder thema (zoals bijvoorbeeld de Clever-familie) waarbij Second chance dan valt binnen die laatste categorie.
  Ik zou ook kunnen kiezen voor een andere insteek.

• Yunnan

  

  Met bordspellen als hobby leer je nog eens wat. D.w.z.: wanneer je de juiste spellen speelt. Veel van de euro's en worker placements die ik speel hebben een historisch thema of een thema dat gelinkt is aan een landstreek en de specifieke gewoontes daar.

• Port Royal: The Dice Game

  

  Een spel dat sluipenderwijs een plekje in meer en meer spellenkasten heeft gevonden is Alexander Pfister's Port Royal. Toen het eerste deel uitkwam haalden veel bordspelspelers er hun neus nog voor op. Een deck kaarten in een doosje, een iets te vrolijke afbeelding op het deksel, een piratenthema... dat kon nooit iets zijn. In ieder geval niet iets om serieus te nemen.

• Castles of Burgundy Roll & Write

  

  Van een aantal van mijn favoriete spellen zijn inmiddels Roll & Write varianten verschenen. Alhambra, Istanbul, Rajas of the Ganges en Imperial Settlers bijvoorbeeld. Zelfs Castles of Burgundy, waarvoor je mij midden in de nacht wakker kunt maken, heeft er een. Nieuwsgierig naar hoe het Magnum Opus van Stefan Feld is terug gekookt tot een blocnote, vijf dobbelstenen en een potlood namen we het mee in de vluchtauto.

• Alhambra Roll & Write

  

  Alhambra is een van mijn favoriete spellen. Daar vertel ik niemand iets nieuws mee. Ik vind het niet een van de allerbeste spellen, dat niet maar ik speel het gewoon erg graag. Daarom is Alhambra een van mijn favoriete spellen.
  Het is een uitstekend, solide niet al te ingewikkeld en goed uitgebalanceerd familiespel waar helemaal niks mis mee is.

• Cøpenhagen: Roll & Write

  

  Ik mag graag beweren dat ik redelijk bekend ben in Kopenhagen. Ik ben er vaak geweest en kan er mijn weg goed vinden. Toen ik (dit jaar op de kop af) vijftig jaar geleden voor het eerst over de kade van Nyhavn liep waren de panden nog niet opgekocht door projectontwikkelaars uit de toeristenindustrie. Het was een havenkade zoals een havenkade hoort te zijn. Er lagen trossen sisaltouw, het rook er naar teer en gerookte haring. Op nummer 17 was een tattoo-shop waar je nog een schip of een zeemeermin kon laten zetten en er was - in mijn beleving - geen toerist te zien.

• Discordia: Magna

  

  Ongeveer anderhalf jaar geleden maakte ik voor het eerst kennis met het werk van Bernd Eisenstein via het spel Discordia. Het was op een zaterdag in Sassenheim en ik kan me daar nog erg veel van herinneren.

• Ticket to Ride: Parijs

  

  Gisteren was ik in Bergen op Zoom. Niet geheel toevallig overigens. Ik was vanuit Den Haag op weg naar Hoboken (Antwerpen) en dacht: Als ik dan toch die kant op ga en er langs kom, langs Bergen op Zoom... dan kan ik er ook wel even stoppen. Toch?

• Rajas of the Ganges: The Dice Charmers

  

  Eigenlijk speel ik het allerliefst roll-en-write spelletjes. Ik heb het lang verborgen weten te houden maar vanmorgen stond ik in de badkamer en keek ik mezelf in de ogen en dacht: "Jongen... wees nu eens eerlijk. Niet alleen tegen jezelf, maar ook tegen anderen. Waarom zou je je ervoor schamen?".
  Ik speel het allerliefst Roll-en-Write spelletjes.

• Ploc

  

  Bernd Eisenstein (wie kent 'm niet?) is de bedenker van Discordia. Een bijzonder sympathieke en bescheiden persoonlijkheid, die je ontmoet zou kunnen hebben op Spiel waar hij (hoe kan het ook anders?) een even bescheiden plekje had.

• Citytrip Antwerpen

  

  Wanneer je een regelmatig bezoeker bent van de Nederlandse en Vlaamse Spellenbeurzen dan kan het haast niet anders of je moet al eens langs de stand gewandeld zijn van Christof van Conkelberge.

• The Bears & the Beez

  

  Ik heb een rijtje van vijf spellen van Grandpa Beck's Games. Een uitgever uit Seattle Washington die hier nog lang niet zo bekend is als daar.

• Lacuna

  

  Deze week bracht de pakjesman een interessant doosje van CMYK (de uitgever die je zou kunnen kennen van Mokikers en Wavelength). Omdat ik gemakkelijk te nieuwsgierig te maken ben met prikkelende vormgeving heb ik meteen al mijn andere werk opzij gelegd om hier mee aan de gang te gaan. En ik had het al zo druk.

• Grand Austria Hotel: Let's Waltz!

  

  In mijn review van Grand Austria Hotel schreef ik dat de film Grand Budapest Hotel me heel veel aan dat spel deed denken. Of andersom. Iets soortgelijks overkomt me met de uitbreiding: Let's Waltz! Iedere keer dat ik de titel uitspreek, moet ik denken aan The Last Waltz, de registratie van het afscheidsconcert van The Band door Martin Scorsese.
  Niet gezien?
  Zund!

• Grand Austria Hotel

  

  Zeg je Wenen dan denk je natuurlijk meteen aan Schnitzel, Sachertorte, Mozart, Hundertwasser en de Donau. En dat is nog maar een fractie van de dingen die met die stad verbonden zijn. Je kunt je er misschien wel een jaar lang niet vervelen, maar wanneer je er bent is er één ding dat je beslist op je To Do lijstje moet zetten: het Grand Austria Hotel.

• First Empires

  

  In de regel begin ik mijn reviews met wat sentimenteel gebrom over vroeger. Daarna klaag ik wat over mevrouw Verschuur om vervolgens van acquit te gaan met een vertaling van de beschrijving die het spel in kwestie op BoardGameGeek heeft. Daarmee is er dan al een beginnetje waar ik alle kanten mee op kan. Trouwe lezers zijn hiermee bekend en scrollen snel door naar het tweede kopje.

• Happy Campers

  

   

  Mevrouw Verschuur en ik hebben een vluchtauto. Een tot slaapkamer omgebouwde Ford Transit waarin we graag het drukke westen achter ons laten en het weidse achterland in trekken. Hoewel het niet onze eerste keuze is, parkeren we ook wel eens op campings. Ondanks dat we er volkomen uit de toon vallen (onze vluchtauto is zwart, die van hullie wit), voelen we ons er prima op ons gemak.

• First in Flight

  

  Wanneer ik denk aan luchtvaartpioniers dan denk ik natuurlijk aan Orville en Wilbur Wright, Louis Blériot en Amelia Earhardt. Wie kent ze niet?
  Wanneer je de pagina's over de eerste dagen van de luchtvaart in de Wikipedia doorbladert dan kom je al heel snel tot de conclusie dat het succes van die eerste vluchten bepaald werd door de afgelegde afstand:

• Burgen von Burgund

  

  Ooit was ik de trotse eigenaar van een allereerste versie van Burgen von Burgund, het spel dat bijna iedereen die ik ken "Burgundy" noemt. Trots, want behalve de basisdoos had ik ook alle uitbreidingen. Niet dat die vaak op tafel kwamen... maar ik had ze wel en dat gaf een fijn gevoel.
  En toen kwam die vreugdevolle dag in april 2022. Er viel een bericht van Awaken Realms op de mailboxmat van Bordspelwereld waarin stond dat zij, in samenwerking met Alea en Stefan Feld, hadden besloten om een hele luxe versie uit te gaan brengen.

• Vorsten van Florence

  

  Toen ik een aantal jaren geleden de bordspelwereld binnenstruikelde, had ik nog geen eigen smaak. Ik kwam erachter dat er duizenden verschillende spellen waren waarvan ik nog nooit gehoord had, maar ik had nog geen enkel idee welke daarvan ik leuk zou vinden en welke niet.
  De nieuwe vrienden die ik in "de hobby' ontmoette waren ook niet bijzonder hulpvaardig. Dat wil ik maar even gezegd hebben. Ze vertelden me wel wat zij goed vonden en wat niet, maar iedereen vertelde weer iets anders, dus dat veroorzaakte in de regel meer chaos dan helderheid.

• New York City

  

  Trouwe lezers verwachten nu waarschijnlijk dat ik begin te vertellen hoe mevrouw Verschuur en ik ooit over de 59th Street Bridge Manhattan zijn binnen gefietst.
  Die ga ik nu teleurstellen. We hebben er nooit gefietst, in NYC. We zijn er wel geweest. Mijn beste vriend A. had er jarenlang een penthouse op W23rd street, naast het Chelsea Hotel.
  Twee keer was ik daar. De eerste keer heb ik er in een theater mijn rug gebroken, tijdens een stand-up comedy show ... ik zweer het ...

• Puerto Rico

  

  U en ik denken op dit moment hetzelfde: "Moet ik hier eigenlijk wel aan beginnen?". "Alweer een review van Puerto Rico? De honderdzoveelste. Wat voegt dit nog toe toe aan alles wat ik al over dit spel gelezen heb?"
  Het verschil tussen uw beleving en de mijne is wel dat u inmiddels naar een lap tekst en foto's kijkt en ik nog naar een vrijwel wit scherm. Er staat anderhalve alinea tekst. Onder deze regel staat bij mij nog niets.
  
  Ik worstel namelijk nog met het dilemma of ik zal schrijven wat ik denk of dat ik een mogelijke discussie uit de weg ga en zal doen of de olifant in mijn bordspelkamer nooit heeft bestaan.

• Cuzco

  

  In de week van 11 september 2001 waren mevrouw Verschuur en ik in Cuzco. We hadden een kamer gehuurd in een hostel aan de Chogechaka, nog geen 100 meter van het straatje waar je de beroemde Piedra de los 12 ángulos kan zien. Anders dan de reguliere stroom backpackers, die per bus in de stad arriveren en dan meteen naar Machu Pichu hollen, waren wij er om even op adem te komen nadat we twee maanden boven 3500m hoogte hadden gefietst.
  We waren er al een paar dagen en hadden het plan om op die 11e september te vertrekken voor een vier- of vijfdaags rondje langs alle sites. Want er is in die omgeving veel meer te zien dan Machu Pichu.
  Het zou anders lopen.

• Vienna

  

  In de herfst van 2022, kort nadat ik met Frau Prüser had afgesproken dat we samen het volledige oeuvre van Stefan Feld zouden gaan spelen, kwam van Queen Games het bericht dat een aantal van deze spellen in een herziene vorm zou worden heruitgebracht.
  De reacties hierop liepen nogal uiteen. Ik las commentaar van spelers die vastbesloten waren om deze geldklopperij - zoals sommigen dat noemden - te mijden. Maar ik las evenveel  berichten van liefhebbers bij wie de volledige nieuwe reeks niet vlot genoeg bezorgd zou mogen worden.

• Sabika

  

  Het Alhambra ligt op een strategisch punt in het Zuid Spaanse landschap van Andalusië, op de linkeroever van de rivier Darro, met uitzicht over de hele stad Granada maar vooral over de wijken Albaicin en Alcazaba.
  Het Alhambra werd zo genoemd vanwege de roodachtige muren. In het Arabisch betekent "qa'lat al-Hamra'" rood paleis. Dat is (niet geheel toevallig) ook een nieuw lid van de Alhambra spellenfamilie. U weet dat want bordspelsplers kennen het Alhambra vooral vanwege het gelijknamige spel van Dirk Henn.

• Het Koopmanshuis

  

  Het is geen geheim dat ik een gepassioneerd liefhebber ben van de spellen van Stefan Feld. Terwijl ik dit schrijf, wordt er in mijn hoofd een plaat van Hans de Booij opgezet. Ik vraag ik mij twee dingen af... van wie is die tekst en schrijf je Hans de Booij nu met een eendelige of een tweedelige ij?

• Het Rode Paleis

  

  Mevrouw Verschuur werkt nog hele dagen en is hierdoor vaak te moe om een spelletje met me te spelen. Hierdoor ben ik aangewezen op de vrienden en vriendinnen in mijn bordspelkring. Dat is ook leuk, maar soms zou ik het wel vaker willen doen met het meisje waar ik al zo lang en gelukkig mee samen ben.

• Elane: Legends of Andor

  

  Al drie maal heb ik nu geprobeerd om Andor te spelen en evenzoveel keer is dat glorieus mislukt. Dat ligt waarschijnlijk niet aan het spel, want dat heeft een grote schare toegewijde volgers. Het moet dus aan mij liggen.

• Terra Pyramides

  

  Elke dag komen er nieuwe spellen uit. Hierdoor wordt het bestaan van zelfverklaarde full-time bordspelreviewers steeds stressvoller. Iedere ochtend open ik mijn mailbox en worstel mezelf daarna door de stapel nieuwsbrieven heen waarin uitgevers aandacht vragen voor hun nieuwe uitgaven. Dat is al een dagtaak op zich. Maandag (vandaag) zijn er doorgaans minder berichten en dus de enige dag van de week waarop ik de hond nog uit kan laten of boodschappen kan doen.
  Ik heb een heel zwaar leven.

• Lata

  

  Lata is ontworpen door Rola en Costa, dezelfde auteurs die we kennen van het spelletje Café. Het is, net als Café, geproduceerd en uitgebracht door Pythagoras. De doosjes zijn even groot en hebben dezelfde glinsterende details, maar ik vind het doosje van Lata veel mooier.

• Ahau

  

  Met meer dan veertigduizend spellen in de database van BGG is het onvermijdelijk dat meer en meer spellen hetzelfde thema hebben. En er zijn thema's bij die - klaarblijkelijk - heel erg populair zijn.

• Praga: Capvt Regni

  

  Ik moest er even voor naar de website, want mijn Latijn is niet meer wat het ooit was. Vroeger sprak ik het vloeiend, maar tegenwoordig kom ik niet verder dan Ludo Ergo Sum.

• Brass: Birmingham

  

  Het format van de reviews in Bordspelwereld vraagt (min of meer) dat de artikelen beginnen met een persoonlijke anekdote of iets over de bedenker of illustrator. We mogen ook iets vertellen over de naam van het spel. We zijn, kortom, vrij in hoe we ons verhaal beginnen zolang het linksom of rechtsom maar een affiniteit met het spel heeft. Zo'n inleiding moet voorkomen dat we met een gestrekt been door de deur in huis vallen.

• Queensland

  

  Er zijn al een aantal reviews die ik begonnen ben met op te scheppen over een wereldfietsreis die mevrouw Verschuur en ik hebben gemaakt, waarin we in tien jaar tijd driemaal rond de wereld zijn gefietst.
  Ik had mezelf voorgenomen dat niet meer te doen. Deze echter kan ik niet laten liggen. Het is de laatste. Ik zweer het!

• Gutenberg

  

  Heel lang geleden deed ik mijn eerste onzekere stapjes als leerling boekdrukker. Op de Rotterdamse Grafische School leerden wij dat het ooit begonnen was op de Grote Markt in Haarlem waar ene Laurens Janszoon Coster zijn voorletter uit een aardappel gesneden had. Toen deze uit zijn hand in het zand viel zag hij de afdruk, onderging een moment van waanzin en schreeuwde Eureka! Een week later startte de jonge Coster een drukkerij in de Barteljorisstraat. Het historische moment is vereeuwigd met een reusachtig beeld.

• Orléans

  

  Tijdens de middeleeuwse gebeurtenissen rond de Franse stad Orléans moet je een aanhang samenstellen van boeren, kooplieden, ridders, monniken, enz. om de heerschappij te krijgen door middel van handel, bouw en wetenschap.

• Factory 42

  

  Factory 42 is een Euro-stijl bordspel voor 2-5 spelers. Het spel vertelt het verhaal van de werkweek van marxistische dwergen in een industriële steampunkomgeving, waarbij de speler de rol van fabrieksopzichter heeft.

• Bosbuit

  

  Bosbuit is een recente uitgave van 999 Games. Het origineel van Rodrigo Rego werd uitgegeven door het Spaanse Devir. Deze club kennen we inmiddels van (o.a.) Het Witte Kasteel en 3 Ring Circus... én van hun gewoonte om hun doosjes zo klein mogelijk te houden en tot de rand toe vol te proppen met spulletjes. Nu ook dit spelletje door 999 is opgepikt lijkt het dat er een liefdevolle Spaans-Nederlandse vriendschap tussen de uitgevers is ontstaan.

• Forest Shuffle

  

  In mijn bordspelvriendenkring gaan de laatste weken enthousiaste verhalen rond over het spel Forest Shuffle. Dat is een grote hit op Board Game Arena. Gisteren kreeg ik de gelegenheid om een paar "echte" spelletjes te spelen. Op de spellendag waar ik was hadden verschillende bezoekers een doosje meegebracht.

• El Grande

  

  Iets waar ik een paar maanden geleden heel erg vrolijk van werd was de aangekondigde heruitgave van dat wat hoogstwaarschijnlijk de meest ondergewaardeerde klassieker uit onze spellenwereld is: El Grande.

• Arboretum

  

  In 2023 heb ik veel speeltafelvrienden en -vriendinnen, na afloop van een stevige Euro, opgevrolijkt met een spelletje Hens. Dat was vaak de kleurrijke en ontspannen afblazer waarmee de laatste nog ongebruikte hersendelen nog een mogelijkheid kregen om ook in beweging te komen.

• Ticket to Ride: Legendes uit het Westen

  

  Sinds de eerste berichten over een legacy-versie van Ticket to Ride heb ik me nauwkeurig op de hoogte laten houden van de verschijningdatum. Ik was razend benieuwd! Natuurlijk was de verwachting dat dit rond SPIEL23 zou zijn maar het is dan altijd nog maar de vraag of zo'n datum ook gehaald wordt en... wanneer dan kleine talen als het Nederlands gaan volgen.
  Ik hoopte dat dit nog voor de kerst zou zijn. Mevrouw Verschuur en ik spelen regelmatig (en best graag) een "gewone" T2R en omdat we Oud en Nieuw vuurwerkvrij in een huisje in de Ardennen zouden doorbrengen leek het leuk om daar de Legacy mee naar toe te nemen.

• Hengist

  

  Uwe Rosenberg. Wie kent 'm niet? Of beter gezegd: wie heeft geen spel van hem in de kast? Dat zullen er niet veel zijn. Ik hoor bij die groep die zelfs een speciale plank voor zijn spellen getimmerd heeft. Al met al staat daar toch wel anderhalve meter op en dan heb ik ze niet eens allemaal.

• Taveernen van de oude Stad

  

  Nog niet zo heel erg lang geleden kwam ik er bij toeval achter dat Quedlinburg - het dorp van de kwakzalvers - echt bestaat. Dat had ik ooit ook met Timboektoe waarvan ik lang gedacht heb dat dit alleen bestond in de verhalen in de Donald Duck.

• Catan: Het Duel

  

  Ik had het dus nog nooit gespeeld, dat Catan, waardoor onder vrienden, bekenden, op spellendagen en beurzen nogal eens de monden open vielen.

• Pollen

  

  Wat vooraf ging: ik was op een spellendag en wandelde langs de tafels en zag twee van mijn vrienden uit de Zware Jongensclub een prachtig spel spelen. Ik schoof even aan en keek naar de kaarten met schitterend gekleurde bloemen en grote glazen (noem het maar) druppels waarin je insecten zag. Ik zag een tafelfeest dat ik maar zelden eerder had gezien... zo ont-zet-tend mooi!

• Jambo

  

  De uitspraak "Jambo" werd ooit gebruikt als binnenkomer onder handelaren aan de Swahili-kust van Zuidoost-Afrika. Hoewel het niet zo formeel, wordt het nu op grote schaal gebruikt in Oost-Afrika. Jambo is qua gebruik vergelijkbaar met het Engelse woord 'hallo' maar het betekent eigenlijk dat je komt om allerlei dingen in zakelijke zin te regelen. Dus het is beslist niet zomaar "Hallo" of "Goeiemorgen!"

• Notre Dame

  

  Toen ik zojuist wilde beginnen met het schrijven van een review van Stefan Feld's Notre Dame vroeg ik me af hoe het toch met de échte zou zijn. Want daar hoor je de laatste tijd eigenlijk weinig meer over. Wist je dat ze daar een prachtige website over gemaakt hebben, van de voortgang van die restauratie? Dus ik ben inmiddels weer helemaal bij.

• Wild Serengeti

  

  Lieve vrienden en vriendinnen van het bordspel. Ieder jaar gebeurt het opnieuw: er komen spellen uit waar vrijwel iedere gamefluencer over praat en schrijft. Door al dat gepapegaai ontstaat er vervolgens een run op de spellenwinkels waar het betreffende spel uitverkocht raakt... waardoor de zucht naar het spel nog groter wordt en er tweedehands belachelijke prijzen voor betaald worden... en vervolgens breekt de stilte los.

• Kahuna

  

  Kahuna is een Hawaïaans woord dat verwijst naar een expert op welk gebied dan ook. Historisch gezien werd het gebruikt om te verwijzen naar artsen, chirurgen en tandartsen, maar ook naar priesters, predikanten en tovenaars.

• P'achakuna

  

  Tijdens onze wereldfietsreis waren trapten mevrouw Verschuur en ik drie maanden door Bolivia, Peru en Ecuador. Een groot gedeelte van die tijd waren we op de Altiplano, in Llamaland. Het was de kleurrijkste periode van onze reis door Zuid-Amerika.

• Lift Off!

  

  Wanneer je, zoals ik, bent opgegroeid in de vijftiger en zestiger jaren, dan heb je meer herinneringen dan de jeugd van tegenwoordig, Ik heb het bijvoorbeeld nog meegemaakt dat de halve straat bij ons op televisie naar de lancering van een Mercury raket kwam kijken. Een feestje. Want die vertrokken van Cape Carnaval. John Glenn zat aan het stuur.

• Paris: La Cité de la Lumiere

  

  Paris: La Cité de la Lumiere is een bordspel voor twee spelers van José Antonio Abascal. Het prachtige fin de siècle design, waardoor je je in het Parijs van rond de een-na-laatste eeuwwisseling waant, is van Oriol Hernández.

• Beez

  

  Wanneer je een grote wereldhit scoort komt er bij een uitgever voldoende binnen om lekker veel aandacht aan je volgende uitgaven te besteden. Dat hebben Next Move/blan B (de makers van Azul en Reef) gedaan met Beez.

• Mariposas

  

  Na het wereldsucces van haar vogelspel Wingspan moet Elisabeth Hargrave gedacht hebben: 'Dat doen we nog een keer!' Ze zag een Monarchvlinder en bedacht Mariposas, een bordspel over de migratie van vlinders van Michoacan in Mexico door Noord-Amerika en weer terug.

• Tzolk'in: de Kalender van de Maya's

  

  In onze Bordspelwereld speelde een aantal jaren een hardnekkig dispuut over de zogenaamde T-serie (ook wel T-spellen) en dan vooral over welke spellen wel tot deze serie behoren en welke niet.

• Sweet Mess: Pastry Competition

  

  Het kan iedereen overkomen: aan een speeltafel aanschuiven voor een uitleg van iemand die het spel nog nooit gespeeld heeft en er geen hout van begrijpt, maar denkt van wel.

• Maracaibo

  

  Zoals veel bordspelspelers maakte ik kennis met het genie Alexander Pfister via een klein doosje: Port Royal, waar ik al vlot een uitbreiding voor kocht. Die twee doosjes hadden we dubbel: een set in de spellenkamer en een set in onze vluchtauto. Port Royal is namelijk ook een heerlijk spel voor op een campingtafel.

• Hönd-O-Poly

  

  Een van de gevolgen van het hebben van honden is dat je, in de buurt waar je woont, alle andere hondenbezitters leert kennen. Nu hadden wij niet zo lang geleden drie honden waardoor zoiets dan  driemaal zo snel gaat. Je wordt vrijwel dagelijks aangesproken...

• Brass: Lancashire

  

  In onze spellenkast staan drie verschillende versies van dit spel van Martin Wallace. De originele versie, de "verbeterde" opvolger Brass: Lancashire en de opvolger daarvan: Brass Birmingham.

• Macao

  

  Aan het einde van de 17e eeuw is Macao een Portugese handelspost in het zuiden van China. Stefan Feld heeft daar inspiratie in gevonden om er een spel van te maken. Misschien wel z'n beste.

• Shipyard

  

  In mijn kinderjaren woonde ik in Alphen aan den Rijn, recht tegenover een scheepswerf. Onvergelijkbaar met de wereldstad die het nu is: weilanden op loopafstand en een knus centrum dat doorsneden werd door een rivier waardoor het dorp gepolariseerd werd in een Hoge Zijde en een Lage Zijde.

• Berenpark

  

  Mijn eerste beren in het "echt" zag ik ooit in Orsa Björnpark, Zweden; het grootste berenpark van Europa. Dit waren bruine beren die in het noorden van Scandinavië ook in het wild voorkomen.

• Patchwork

  

  In Patchwork spelen twee spelers tegen elkaar met de bedoeling dat één van hen de meeste veelvormige op een matrix van 9x9 vakjes kan plaatsen.

• Café

  

  In 1713 gaf koning D. Joao V sergeant Melo de Palheta opdracht om naar Frans Guyana te reizen en (in het geheim) koffiezaden mee terug te brengen om die in Brazilië te zaaien. Hierdoor was Brazilië in 1800 een van de grootste koffieproducenten ter wereld.

• Imperial Settlers: Empires of the North

  

  Imperial Settlers: Empires of the North is een op zichzelf staand kaartspel in het Imperial Settlers-universum, waarbij spelers naar het verre noorden trekken waar verschillende facties wonen: Schotten, Inuits en Vikingen. Kruip in de huid van de leider en maak van jouw factie het beste imperium van het Noorden!

• Elfenland

  

  Laatst schreef ik een review over een spel waarin ik besloot met de aanbeveling dat iemand, in een spellenwinkel met de doos in de hand, zich niet moest laten beïnvloeden door de afbeelding op het deksel van een spellendoos: "Don't Judge A Book By Its Cover!"

• Juicy Fruits

  

  Heel erg lang geleden, toen veel van jullie nog vloeibaar waren, zag ik een film die een paar maanden daarna heel veel Oscars zou krijgen. Ik herinner me nog dat ik op die motregenachtige zaterdagavond naar buiten liep, nadacht over dat wat ik gezien had en mompelde: "Juicy Fruit."

• Metro

  

  Een paar jaar heleden zag ik een foto van een spel dat ik niet kende. Deze foto werd hebruikt als header van een Facebookgroep en met iedere keer wanneer ik die groep bezocht werd ik nieuwsgieriger... en dus vroeg ik op een bepaald moment wat het spel in kwestie was

• Rozenkoning

  

  Het spel De Rozenkoning van Dirk Henn (die we ook kennen van o.a. het heerlijke Alhambra) schijnt een bewerking te zijn van het oorspronkelijke spel Texas.

• Marrakesh: Camels & Nomads

  

  De Marrakesh: Camels & Nomads-uitbreiding voegt niet alleen nieuwe inhoud toe aan Marrakesh, zoals extra oase-, luxe- en belastingtegels, die meer mogelijkheden bieden tijdens het spelen, maar ook twee grote uitbreidingen.

• Jolly & Roger

  

  Kapitein Roodbaard, de beruchte Piratenkapitein (maar niet degene die we kennen uit de stripverhalen van Jean-Michel Charlier en Victor Hubinon) raakt spoorloos verdwaald na een ongelukkige ontmoeting met een zeemeermin.

• Teotihuacán: Stad der Goden

  

  Tot voor kort heb ik me niet gerealiseerd hoeveel speltitels er in mijn spellenkamer staan waar mevrouw Verschuur en ik tijdens onze tienjarige wereldfietsreis langs (of doorheen) gefietst zijn. Voor ons is die periode water onder de brug, Voorbij, voorbij, o en voorgoed voorbij. De laatste tijd denk ik er wat vaker aan, zo ook nu.

• Limes

  

  In de lente van 2007 fietste ik, samen met mevrouw Verschuur, van Istanbul terug naar haar geboorteplaats. Toen we in het noorden van Bulgarije onze voorwielen in de Donau doopten sloegen we linksaf. Vanaf dat moment reden we langs de noordgrens van het Romeinse Rijk, over de zogenoemde Limesroute, naar huis.

• Pueblo

  

  Mevrouw Verschuur en ik hebben ooit een wereldfietsreis gemaakt. Van 1997 t/m 2007 trapten we door Europa, Afrika, Australië, Zuid-, Midden- en Noord-Amerika. Veel van de plekken waar we op de fiets passeerden en waar we ons tentje neerprikten staan nu in onze bordspelkast. Zo ook Pueblo New Mexico.

• Lorenzo il Magnifico

  

  Lorenzo I, bijgenaamd il Magnifico (Florence, 1 januari 1449 – Villa di Careggi (bij Florence), 8 april 1492) was een van de beroemdste leden van het geslacht de’ Medici. Hij heerste over de Florentijnse Republiek tijdens het hoogtepunt van de Italiaanse renaissance. Wereldberoemd in zijn tijd en zelfs nu heeft hij nog een eigen wikipediapagina. Het is dus helemaal niet vreemd dat er een spel op hem geïnspireerd is.

• Ierusalem: Anno Domini

  

  Voorjaar 33. Een menigte verzamelt zich bij de stadspoorten van Jerusalem om Jezus van Nazareth te op te wachten die, na een geruchtmakende toernee door het achterland, eindelijk naar de hoofdstad is gekomen om daar de Pesach-seder te vieren met zijn vrienden en volgelingen. Het is een illuster gezelschap. De tengere Jezus in het midden, zongebruinde getaande huid, vettig halflang haar. Zijn body-guards daar waakzaam omheen. Laag opgeleide mannen, afkomstig uit arbeiders- en achterstandswijken. De mannen zijn ongeschoren en dragen goedkope, shabby, kleding.
  Er gaan de wildste verhalen over dit twaalftal.

• Indian Summer

  

  Indian Summer is het tweede spel uit de trilogie Cottage Garden, Indian Summer en Spring Meadow van Uwe Rosenberg. Het is pittiger dan de andere twee. Maar is het ook beter?

• Spring Meadow

  

  Spring Meadow is de grote finale van Uwe Rosenberg's puzzeltrilogie na Cottage Garden uit 2016 en Indian Summer uit 2017. De complexiteit van dit spel – het meest interactieve van de trilogie – ligt in het midden, tussen de twee eerdere spellen uit dit trio. De fans van de Uwe zullen bekende elementen (op een innovatieve manier gecombineerd) herkennen.

• Jaipur

  

  Jaipur is de hoofdstad van de Indiase deelstaat Rajasthan. De stad ligt in het gelijknamige district Jaipur en heeft bijna drie miljoen miljoen inwoners.

• Overleven in Het Stenen Tijdperk

  

  Vroeger was alles beter! Ik heb het nu niet over dertig of veertig jaar geleden, of over "voor de oorlog" maar over heel erg vroeger. Denk daarbij aan de tijden van het “Stenen Tijdperk” bijvoorbeeld.

• Cacao

  

  Cacao is een tegelplaatsspel waarin spelers zich wanen in de exotische wereld van de Cacaovrucht, de "vrucht van de Goden". Als hoofd van een stam moet je je volk naar welvaart leiden door de teelt en handel in cacao. Om dat te doen, moet je jouw volk op de best mogelijke manier aan het werk zetten.

• Battle Sheep

  

  In de coronaperiode speelden veel liefhebbers thuis, met hun partner. Misschien kun je je dat nog wel herinneren. In die tijd leerde ik veel tweespelerspellen spelen en ook meerspelerspellen die leuker waren met twee dan met meer.

• Isle of Trains: All Aboard

  

  Toen ik 11 jaar was kreeg ik op sinterklaasavond een Märklin beginnersdoos. Een spoorovaal, een blauwe transformator met een rode draaiknop, een zwarte stoomlocomotief en 2 wagonnetjes; een platte goederenwagen en een rood ertswagentje met een kiepfunctie. Wie is er niet mee opgegroeid?

• White Castle

  

  Ieder jaar, in de maanden voorafgaand aan de hoogmis van de bordspelwereld, zijn er een aantal spellen die zoveel aandacht genereren dat die al bijna een doel op zich zijn voor de rit naar Essen.
  Dit jaar is The White Castle een van die spellen. Het lag bij Devir op de demotafels en de belangstelling was daar zo groot dat ik er voorbij ben gelopen wetende dat de Nederlandse uitgave van 999 Games thuis al in de winkels lag.

• 3 Ring Circus

  

  Een van de spellen die ik niet op SPIEL heb kunnen scoren (omdat ik er van uitging dat het vanwege de grote belangstelling binnenkort door een Nederlandse uitgever opgepikt zou worden) is 3 Ring Circus. Het is uitgebracht door Devir en op SPIEL waren alle demo-tafels elke dag vollbezetzt, met een kring extra belangstellenden daar omheen.

• Takenoko

  

  Er waren eens, lang geleden, twee keizers die in dezelfde buurt woonden en elkaar niet konden luchten of zien. Of dat ook echt zo was wist niemand want de twee gingen elkaar altijd uit de weg. Op feestjes zaten ze altijd zo ver mogelijk van elkaar, ze gingen nooit naar hetzelfde vakantieland en deden boodschappen in verschillende winkels. Zelfs wanneer ze naar de tandarts moesten werd er voor gezorgd dat ze elkaar niet in de wachtkamer tegen zouden komen.
  Toestanden, toestanden!

• Tsukiji

  

  De Tsukiji Outer Market is de grootste en belangrijkste markt voor restauranteigenaren in Tokio. Dat gegeven is verwerkt in een tamelijk eenvoudig aandelenmanipulatiespel waarin elke speler een restauranteigenaar is die tegenover andere inkopers staat op moeilijke veilingen voor de beste partijen vis en zeevruchten.

• Schotten Totten

  

  Schotten Totten is een tweespelerspel van Reiner Knizia. Op tafel, in het midden tussen de twee spelers, ligt een muur van negen grensstenen. De bedoeling van het spel is dat je de meerderheid van deze stenen aan jouw kant krijgt. Of drie aangrenzende stenen.

• Font Karuta

  

  Een flink deel van mijn leven werd bepaald door fonts, lettertypes, typefaces. Dat deel begon toen ik 15 was en een opleiding kreeg als handzetter en boekdrukker. Ik leerde de indeling van de letterbak en kon omgaan met de zethaak, els en interlinies. Later werd ik machinezetter op een Linotype vasteregelzetmachine.

• Bonfire

  

  Met de Zware JongensClub was besloten voor Bonfire. Dat is de eerste titel waarvoor Feld de samenwerking zocht met de illustrator die ik het meest bewonder: Dennis Lohausen. De doos staat hier al drie jaar in de kast, inclusief de uitbreiding, en was nog steeds niet gespeeld.

• Troyes

  

  Gisteravond speelde ik Troyes (wat je uitspreekt als Trwaah), in uitstekend gezelschap en op een hele fijne locatie.

• Glasgow

  

  Ooit hebben spellenfabrikanten blijkbaar met elkaar afgesproken dat spellen voor 2 personen in een doosje moeten waarvan de afmeting een duidelijk herkenningssignaal afgeeft: Let op mense: dit is een spel voor 2 personen!

• Canvas

  

  Sommige mensen hebben een prachtige stem. Dus toen Elly van Dam zei: "Ik heb ook de uitbreiding. Wil je 'm met of zonder spelen?" en me twee prachtige(!) dozen liet zien kreeg ik meteen zin.

• Grunn

  

  Het is in deze kringen geen geheim dat mevrouw Verschuur en ik iets hebben met Groningen. Zodra het maar even kan stappen we in onze vluchtauto om het Vrije Westen achter ons te laten, op weg naar het Begin van de Wereld. 

• Evolution: New World

  

  De diversiteit aan levende organismen die onze planeet bewonen is verbijsterend. Er zijn miljoenen en miljoenen diersoorten en het houdt maar niet op. We horen vaak berichten over het aantal soorten dat is uitgestorven maar er komen ook elke dag nieuwe soorten bij. Dit weekend las ik nog in de Volkskrant dat er het afgelopen jaar 18.000 nieuwe soorten waren bij gekomen.

• Ticket to Ride: San Francisco

  

  Een paar dagen geleden schreef ik enthousiast over Ticket to Ride Berlijn. Achteraf, woelend in het bed van onze camper droomde ik dat ik veel te mild was geweest.

• Ticket to Ride: Berlin

  

  De stedenserie van Ticket to Ride heeft een nieuw lid: Berlijn. De ondertitel is: Welkom in de stad van cultuur, kunst en muziek!

• Ave Caesar

  

  Het oude Rome spreekt tot de verbeelding van heel veel bordspellenbedenkers. Niet vreemd. Het heeft een epische geschiedenis, majestueuze architectuur en beroemde keizers. Het bordspel "Ave Caesar" is een klassieker en is de inspiratie voor spellen als Flamme Rouge en (in zekere zin) Heat.

• Port Royal Big Box

  

  Oorspronkelijk uitgegeven door het Oostenrijkse Spelenmuseum in 2013 als Handler der Karibik, verscheen Port Royal van Alexander Pfister een jaar later via Pegasus Spiele, sindsdien is het een moderne klassieker geworden. De nieuwe Big Box-editie brengt het kernspel en alle uitbreidingen samen. De kaarten hebben een facelift ondergaan waarbij gebruik wordt gemaakt van nieuwe tekeningen van Fantasmagoria Creative. Liefhebbers met scherpe ogen zien op sommige kaarten ook een paar kleine aanpassingen voor wat betreft de overwinningspuntwaarden.

• First Class

  

  Een van de bordspellen die al heel lang in de kast stond en me een tijdje terug aangenaam verraste, is "First Class" van Helmut Ohley. De doos ruikt, vanwege de ondertitel "Spanning en Intrige in de Oriënt Express" plus de afbeelding op het deksel sterk naar een boek van Agatha Christie.

• Five Tribes

  

  Iets volkomen over het hoofd zien... herkent u deze uitdrukking? Het zou de wapenspreuk van de familie Verschuur kunnen zijn. Ik zweer het.

• 1888-N

  

  Er is geen thema dat in onze bordspelwereld zo massaal veroververtegenwoordigd is als treinen en spoortjes. Kijk in uw kast en ik durf te wedden dat er ook bij u minstens twee dozen staan, zo niet vijf.

• Amerigo

  

  Stefan Feld (wie kent hem niet?) heeft zich voor het thema van dit spel laten inspereren door de opmerkelijke en wonderlijke carrière van Amerigo Vespucci, zelfverklaard ontdekker van Amerika, jokkebrok en opschepperd.

• New York Zoo

  

  New York Zoo is een spel van Uwe Rosenberg, maar het had evengoed een creatie van Phil Walker-Harding kunnen zijn in een doos die een kleinere kopie is van de doos van een ander dierentuinspel: Ark Nova

• La Isla

  

  De laatste maanden zit ik veel "in mijn hoofd". Sinds ik de verbazingwekkende ontdekking heb gedaan dat de techniek in andere hoofden anders is dan in het mijne (terwijl ik voorheen dacht dat het overal hetzelfde was maar dat anderen gewoon met meer vaardigheden gezegend waren hoe die techniek aan te sturen), sinds die verbazingwekkende ontdekking ben ik nóg nieuwsgieriger geworden naar de hoofdinrichting bij Uwe Rosenberg en Stefan Feld.

• Hansa Teutonica Big Box

  

  Op de wekelijkse verenigingsdag van de Zware Jongensclub speelden we vandaag een partijtje Village: Big Box. Dat is dus "Het Dorp" met de uitbreidingen "De Herberg", "De Haven" en "De Bruiloft". Een behoorlijke klus omdat je door alle verschillende keuzemogelijkheden behoorlijk in de AP terecht kan verzeilen.

• Oh, Fox

  

  Oh, Fox is een spel voor maximaal 4 personen en toch heeft het doosje het bekende "tweepersoonsformaat" waarvan u ook vast een rijtje heeft staan.

  Dat is wat verwarrend vind ik. Qua speltype kan ik het ook niet zo goed in een verzamelhokje plaatsen. Het heeft wat weg van Colt Express, vind ik. Maar wanneer u het daar niet mee eens bent dan kan ik me dat ook voorstellen.

• Huntsman Society

  

  Kinderen die zijn opgegroeid in het tijdsgewricht van Indiana Jones hebben er bijna allemaal van gedroomd om ontdekkingsreiziger te worden. Gelukkig was dat een generatie die na mij kwam en hoef ik nu niet te leven met een rugzak vol onvervulde jongensdromen.

• Gugong

  

  Gugong wordt in Nederland en België uitgebracht door de Vlaamse uitgever Game Brewer, een club met een prachtig portfolio van mooi uitgevoerde kwaliteitsspellen. Die jongens (en meisjes?) hebben in het overzeese Atlanta ook nog een kantoortje maar wat precies de relatie tussen die twee locaties is en waar precies de leiding en de verantwoordelijkheden liggen, daar hoop ik tijdens SPIEL meer duidelijkheid in te krijgen. Op hun (overigens prima) website kom ik daar niet achter.

• Trajan

  

  Op de eerste bijeenkomst van de Zware JongensClub was iedereen reuze enthousiast over het voornemen om elke bijeenkomst tenminste één 'Feld' te spelen. Bovendien werd, omdat in onze beleving, een 'Feld' synoniem stond voor een 'Zwaar Spel', de naam van onze club tegelijk geboren met het doel.

• Cubirds

  

  Kun je een spel na één keer spelen reviewen en een beoordeling geven?
  Natuurlijk niet hoor ik jullie nu protesteren.

• Botanik

  

  Na een zoektocht van jaren in haar hermetisch en van de boze buitenwereld afgesloten laboratorium heeft de onderzoeker Beatrix Bury eindelijk een technologie ontdekt die het mogelijk maakt om mechanisch allerlei voedsel te produceren. Subtropische planten, interstellaire aardappelen, Orionmandarijnen en nog veel meer. Deze nieuwe, door stoom aangedreven technologie opent een manier om de mensen van Forharms* te redden, gevangenen van een wereld die gemaakt is van roest en giftige dampen.

• Art Gallery

  

  Wat Polarioid is voor zonnebrillen en Maggi voor smaakversterker in soep, dat is Piatnik voor speelkaarten. Ferdinand Piatnik & Sons werd opgericht in 1824. In de loop van de meer dan 180-jarige geschiedenis van het bedrijf zijn zowel het fabricageproces als het productassortiment aanzienlijk veranderd.

• Viticulture Essential Edition

  

  Ik lees regelmatig discussies over de schijnbaar eeuwig voortdurende vraag of uitbreidingen nu wel of niets toevoegen aan een spel. Het bijzondere is dat dit dan vaak niet gaat over één specifiek spel en één specifieke uitbreiding maar juist over "alle spellen" en "alle uitbreidingen".
  Ik doe daar niet aan mee.

• Fresco

  

  Tot voor kort schreef ik met enige zelfspot en een knipoog over Completitis en zij die daaronder gebukt gaan. Inmiddels piep ik wel anders. Completitis is een serieuze aandoening en beslist niet iets om grapjes over te maken, mense.
  Sindsdien overweeg ik de oprichting van een patiëntenvereniging. Daar kom ik binnenkort ongetwijfeld op terug.

• Oranienburger Kanal

  

  Onder de serieuze bordspelspelers zijn er nogal wat die liefhebber zijn van de spellen van Uwe Rosenberg. Ik ben dat ook. Dus toen er verleden jaar werd aangekondigd dat er een nieuwe "Uwe" aan zat te komen heb ik daar meteen op ingetekend. Voor deze gelegenheid samen met Frau Prüser omdat Oranienburger Kanal ook een solomodus heeft.
  Frau Prüser koopt beslist geen spellen zonder solomodus, vandaar.

• Hens

  

  Daarom heb ik me ooit aangemeld als lid van een Facebookgroep van kippenliefhebbers. Het leek me leuk om recepten met andere leden uit te wisselen. In mijn eerste voorstelbericht deelde ik hoe je het best een kip kon slachten (met foto's) en welke onderdelen het meest geschikt waren voor in de lekkerste kippensoep, zoals mijn oma die altijd maakte.
  Daar heb ik toen heel wat verontwaardigde reacties op gehad.
  Toestanden mense, toestanden!

• Bernini Mysterie

  

  Er is een tijd geweest dat ik in elke plaats waar ik kwam even naar een kringloopwinkel reed om te checken of daar misschien nog een verzamelkoopje lag. Dat was natuurlijk nooit zo. Treurige oude meuk en een geur van natte kranten. Vrijwel alles dat ik van die plekken mee naar huis nam is hier uiteindelijk in de kliko terecht gekomen.

• Ark Nova

  

  Ik zeg maar Zoo... dat is korter dan dierentuin.

  Kent u die uitdrukking, allerbeste liefhebbers van het bordspel? Superflauw natuurlijk maar ik moest er aan denken toen ik klaar was met dit stukje en nog steeds geen titel had. Daarna kreeg ik het niet meer uit mijn hoofd.

• First Rat

  

  Wist u dat eigenlijk wel? Ruim een jaar geleden vertelde Frau Prüser opgetogen over een spel dat ze in een spellenwinkel had gespeeld. Dat spel ging over een rattenfamilie die met elkaar een raket bouwen om daarmee naar de maan te gaan. Ze vond het zo leuk dat ze het ter plekke had gekocht.

• Wolven

  

  Kent u die uitdrukking, beste liefhebbers van het bordspel? Ik moest daar gisteravond aan denken na afloop van een spelletje.
  Het zal wel toeval geweest zijn maar in de afgelopen maanden zag ik een paar maal, bij een bezoek aan een spellenclub, The Wolves op tafel liggen. Toen ik ook nog hoorde dat een vriendin het bij haar thuis zou gaan spelen werd ik nieuwsgierig.

• Village: Big Box

  

  Niet zo heel lang geleden vertelden Inka en Markus Brand hier over hun serie Exitspellen. In de kantlijn van dat artikel beweerde ik dat veel bordspelers er verbaasd van zullen zijn hoeveel spellen ze van dit stel in hun kast hebben staan. Ik gaf als voorbeeld Rajas of the Ganges en Het Dorp. Dat laatste spel is nogal ondergewaardeerd, denk ik. Dat vind ik jammer.

• Friesche Velden

  

  Ruim een jaar geleden nam mevrouw Verschuur mij mee op bedevaart, in de vluchtauto, naar het kerkje van het Oost-Friesche Arle. Inderdaad; hetzelfde kerkje als op de doos van het wereldberoemde spel van Der Uwe.

• Carnegie

  

  Kent u die uitdrukking? Nee?  Evertjan Vanderkaa, de voorganger van de Zware JongensClub wel. Het is een quote van Andrew Carnegie en het zegt alles over het volgen van een winnende strategie.
  Laat ik beginnen met te vertellen dat we Carnegie al een paar maal gespeeld hebben en dat Evertjan al die keren met een vol rondje voorsprong heeft gewonnen. Vandaag volgde hij zijn eigen strategie en zou het heel anders lopen.
  

• Slag in de Rondte

  

  Tijdens mijn laatse expeditie naar het Lage Noorden ontmoette ik Dolf Sierre. Hij stond zich op Spelwarden - naar eigen zeggen - een slag in de rondte te werken om van een indrukwekkende stapel dozen af te komen. De stand, zijn verschijning en presentatie; alles week af van de gebruikelijke presentaties op een spellenbeurs. Net als het spel; Slag in de Rondte.

• Marrakesh

  

  Nadat ik eerder deze week zo angstaanjagend had gedroomd over mijn toekomst in de bordspelhemel realiseerde ik me dat ik nog geen DickVoorMekaarReview had geschreven voor Marrakesh. En dat terwijl ik blijkbaar beweerd had dat ik dit spel altijd wel zou willen spelen. Een op zijn minst vreemde bewering dus, waar ik nu graag korte metten mee wil maken.

• Concordia

  

  Kent u die uitdrukking mense? Het zit namelijk zo: Vrienden vragen mij steeds vaker: "Dick, waar vind je toch de tijd voor al die onzin?". Om hen dan eerlijk antwoord te geven houd ik wijselijk mijn mond want ik weet het zelf ook niet.

• Rajas of the Ganges

  

  Het is niet altijd koek en ei wat de klok slaat. Kent u die uitdrukking, allerbeste liefhebbers van het bordspel? ik moest daar aan denken toen ik gisteravond aan het eind van een bordspelavond de onderdelen van Rajas of the Ganges terug in de doos deed. Het was tot een uur daarvoor een van mijn favoriete spellen.

• Citytrip Brugge

  

  Kent u deze uitdrukking allerberste vrienden van het bordspel? Heeft u dat ook wel eens? Ik moest hier namelijk aan denken, terwijl ik op Zomerspel 2023 in gesprek was met mijn vriend Christof van Conkelberge.
  

• La Granja

  

  Een poosje geleden had ik via "de chat" contact met Mike Keller, de bedenker van La Granja. Ik wilde namelijk van alles weten over El Burro, de opvolger van zijn successpel La Granja. Hij niet... hij wilde praten over Planta Nubo.
  

• Bitoku

  

  Een tijdje terug, op Zuiderspel - in het prettige gezelschap van Robèr Boonmann - kreeg ik een hele leuke demo van Bitoku kreeg van een aardige en best wel mooie mevrouw waarvan ik de naam overigens al weer vergeten ben. Waarvoor mijn oprechte excuses.
  Maar dat terzijde.

  
  

• Bier en Brood

  

  Kent u die uitdrukking? Ik moest hier aan denken, allerbeste liefhebbers en -sters van het bordspel, toen ik eerder deze week - alwéér - een jaar ouder werd. Dat gaat verdomd hard, de laatste jaren.

• It's A Wonderful Kingdom

  

  Mevrouw Verschuur is een best mens. Over één dingetje ga ik echter niet zwijgen: ik krijg haar niet zo gemakkelijk aan tafel.
  Wat ik ook probeer of voorstel... het heeft slechts bitter weinig effect. En dan nog; de effecten die er zijn dat zijn toch niet die waarop ik gehoopt had.
  Zelfs het naamgeven van een compleet bordspelstadion - waarvan ik toch hoge effectverwachtingen had - heeft eigenlijk nauwelijks noemenswaardig verschil gebracht.

• Crown of Emara

  

  Ik moest hieraan denken, allerbeste liefhebbers en -sters van het bordspel, toen er in De Zware Jongensclub deze week, na een enerverende pot Mosaic, nog tijd was voor een extra spel. In de spellenkamer ging mijn vinger langs de dozen op de planken om ietwat weifelend halt te houden bij de Crown of Emara.

• Endless Winter: Paleoamericans

  

  Allerbeste liefhebbers en -sters van het bordspel. Het is vandaag een doodgewone dinsdag. Zo'n dinsdag waarop ik in de avond naar een spellenclub ga (waarover ik dan morgen vertel) en overdag ergens ga spelen.

• Istanbul

  

  Met zo veel nieuw uitgebrachte spellen die elke week bijna verplicht gespeeld moeten worden ontbreekt het er vaak aan om aandacht te geven aan de échte klassiekers.
  Want zo veel zin en maar zo weinig tijd.

• Flamme Rouge

  

  Vandaag was ik bij Spellenpret in Sassenheim, een initiatief van Lody en Caroline Kokshoorn.

• Alice's Garden

  

  Een jaar geleden liet ik me door een vriendin overhalen/inspireren om Alice's Garden te kopen. De naam van het spel plus de illustratie op de doos zou moeten verwijzen naar Alice in Wonderland maar het zou ook zo maar een zoetsappige kerstkaart uit de zestiger jaren van de vorige eeuw kunnen zijn.

• Mosaic

  

  Aan het eind van elk jaar zijn er ten minste twee altijd weer terugkerende zekerheden waarmee we deze verschrikkelijke dagen kunnen overleven; de lijstjes en de terugblikken. Al sinds de vroege zeventiger jaren kijk ik in december uit naar de boeken- en muzieklijsten om te controleren of mijn smaak nog wel in de pas loopt met die van de lijstjesmakers.

• Isle of Cats

  

  Aan het eind van elk jaar zijn er ten minste twee altijd weer terugkerende zekerheden waarmee we deze verschrikkelijke dagen kunnen overleven; de lijstjes en de terugblikken. Al sinds de vroege zeventiger jaren kijk ik in december uit naar de boeken- en muzieklijsten om te controleren of mijn smaak nog wel in de pas loopt met die van de lijstjesmakers.

• Terraforming Mars

  

  Aan het eind van elk jaar zijn er ten minste twee altijd weer terugkerende zekerheden waarmee we deze verschrikkelijke dagen kunnen overleven; de lijstjes en de terugblikken. Al sinds de vroege zeventiger jaren kijk ik in december uit naar de boeken- en muzieklijsten om te controleren of mijn smaak nog wel in de pas loopt met die van de lijstjesmakers.

Categoriën

• Familiespellen
• Workerplacement- en Eurospellen
• Party- en Gezelschapsspellen
• Kaart- en Dobbelspellen
• Kenner- en Expertspellen
• Fantasy-, Sci-Fi- of Horrorspellen
• Solospellen
• Tweespelerspellen
• Veiling- en Biedspellen
• Gebiedsmeerderheidspellen
• Coöperatieve- en Legacyspellen
• Kinderspellen
• Alle categorieën

Reviewers

• Bianca Dijkshoorn
• Tine Dillen
• Roxanne Gottschalk
• Ate Grijpstra
• Brigitte den Hartog
• Marius den Hartog
• Sander Hoogwerf
• Marlies de Jonge
• Rick Maarschalkerweerd
• Eleni Meeus
• Gerdien Penninkhof
• Benno Sassen
• Nicky Stengewis
• Marc Verschuren
• Dick Verschuur
• Anouk Wognum
• Gastreviews

Zoek op alfabet

Selecteer op waardering

• 1-5 Sterren
• 6 Sterren
• 7 Sterren
• 8 Sterren
• 9-10 sterren

Wat zeggen de sterren?