+ 31 (0)6 3400 1872      info@bordspelwereld.nl        

A728x90

Selecteer de taal

Reviews

Atoll

Een atol is een cirkelvormig eiland of eilandengroep, gefundeerd op koraal. Gelukkig kwam Wikipedia met deze wijze kennis, want ik had het zelf niet geweten. Toch is de betekenis van de titel van dit spel niet vreemd gekozen, want in Atoll, een tableau- en engine-building-spel voor 1 tot 4 spelers, draait alles om koraal en de onderwaterbewoners daaromheen. Het spel is de winnaar van het eerste seizoen van de Tsjechische bordspelontwerpwedstrijd Den deskovek. Of wij het ook een winnaar vinden lees je hier!

Globaal speloverzicht

Atoll bestaat uit vier rondes, waarin je een tableau (je atol genoemd) gaat bouwen van afwisselend koraalkaarten en zeedierkaarten (in een schaakbordpatroon). De zeedieren bestaan uit vissen (klein, middel en groot) en uit krabben, kwallen, zeesterren, enzovoorts. Veel zeedieren hebben een hoeveelheid koraal in de buurt nodig om geplaatst te kunnen worden, daar moet je dus bij het plaatsen van je koraal op letten.

Gedurende het spel kun je de populatie van je zeedieren laten toenemen door ze te voeden. Soms kan dat met plankton, een van de grondstoffen in het spel, maar veel zeedieren eten andere zeedieren op, waardoor de populatie dáár weer van afneemt. Hoe groter de populatie, hoe meer punten je haalt voor het zeedier aan het eind van het spel. Na elke ronde krijg je inkomen, bestaande uit geld en plankton, waarmee je in de nieuwe ronde weer aan de slag kan. Wie na vier rondes de meeste punten heeft wint het spel!

beginfaseHoe wordt het spel gespeeld

Elke speler begint met één koraalkaart in zijn/haar tableau (de Atol dus) waar een vervuilingsfiche op ligt. Iedereen krijgt 5 geld, 3 plankton, één jaagfiche en een schubfiche (in te zetten als 1 geld óf 1 plankton, óf een punt aan het einde van het spel). Er is een open aanbod met 6 koraalkaarten, 6 random zeedieren en 2 grote vissen, met daarnaast de drie bijbehorende dichte trekstapels.

Elke beurt moet je één van de zeven mogelijke hoofdacties uitvoeren.

Een koraalkaart kopen

Je kan voor 2 geld een nieuwe koraalkaart uit het aanbod aanschaffen en in je tableau leggen, diagonaal grenzend aan een andere koraalkaart. Op de koraalkaarten staat vaak een eenmalige of doorlopende eigenschap, of een actie, die je eenmaal per ronde zou mogen uitvoeren, mits het koraal niet vervuild is. Verder staan er op 2 tot 4 zijdes van de kaart koraalsymbolen. Deze zijn nodig voor veel van de zeedieren.

Een zeedier kopen

Je kan ook zeedieren kopen voor het bedrag dat op de kaart genoemd staat. Zeedieren hebben echter vaak als voorwaarde, aan hoeveel koraalsymbolen ze moeten grenzen. Lukt dit nergens in je tableau dan kun je het dier niet kopen. Zeedieren worden altijd naast minimaal 1 koraalkaart geplaatst, ook in een schaakbordpatroon. Zeedieren grenzen dus ook alleen diagonaal aan elkaar, nooit orthogonaal.

mijnatolVoeden

Je kan een zeedier voeden dat nog niet vermoeid is, waardoor diens populatie groeit. Wat het dier nodig heeft om gevoed te worden staat op de betreffende kaart. Soms is dat niets, maar vaak is het een aantal plankton, of zelfs een ander zeedier (wat daardoor in populatie afneemt)! Een gevoed dier raakt wel vermoeid, waardoor je dit meestal maar eens per ronde kan doen. Je kan echter voor symbiose zorgen tussen dieren, waardoor het dier dat je voedt niet alleen zelf in populatie toeneemt, maar ook het dier waarmee het in symbiose is. Dat laatste dier raakt daar dan niet vermoeid door, waardoor je het eventueel later in de ronde nog eens kan voeden! Bereikt de populatie van je dier het hoogste niveau, dan krijg je direct één of meer visschubben, afhankelijk van de grootte van het dier.

Een koraalactie uitvoeren

Je kan ook kiezen om de actie uit te voeren die omschreven staat op een nog niet vermoeid en/of vervuild koraal. Je voert dan de actie uit en plaatst een vermoeidheidsblokje op het koraal, dat aangeeft dat je de actie deze ronde niet meer kan gebruiken.

Koraal laten groeien

Voor twee plankton kun je op een van de zijdes van een koraalkaart waar nog geen koraalsymbool aanwezig is een koraalfiche leggen. Dit telt dan als koraalsymbool, die je vaak hard nodig hebt om vissen naast te plaatsen.

Een hulpactie uitvoeren

Je kan elke hulpactie maar 1x per ronde uitvoeren. Deze kunnen bestaan uit het opruimen van vervuiling, het omzetten van plankton naar geld, of het krijgen van plankton in ruil voor extra vervuiling.

Passen

Wil of kan je niet meer acties uitvoeren dan zul je moeten passen. Je kan de rest van de ronde dan niks meer doen. Als je past mag je een einde ronde beloning nemen, die steeds afneemt voor elke vólgende speler die past.

Bijzonderheden

Zakt je populatie onder het minimum doordat je dit zeedier voedt aan een ander zeedier, dan sterft het uit en verdwijnt de kaart uit je tableau. Je krijgt wel een aantal plankton ter compensatie. Je kan echter ook jagen in het tableau van een andere speler, mits die een onbeschermde vis heeft die aan de voedingsvoorwaarde voldoet en mits je nog een ongebruikt jaagfiche hebt (vissen met een schildsymbool zijn beschermd tegen jagen). Gelukkig voor de andere speler daalt de populatie van het getroffen dier in dit geval niet! Om aan te geven dat je het jaagfiche hebt gebruikt draai je het dicht.

rondebordEinde van de ronde

Als iedere speler gepast heeft, gebeuren er een aantal dingen, als dit nog niet de laatste ronde was. Iedere speler krijgt inkomen, je mag kiezen uit een beetje geld zonder vervuiling, of wat meer geld, maar ten koste van vervuiling (thematisch aangeduid door toeristen). Je moet vervuiling verdelen over je koraalkaarten (maximaal 1 per kaart), en van elk koraal waar vervuiling aanwezig kan het effect niet meer gebruikt worden totdat de vervuiling weer opgeruimd is.

Verder mag je van alle zeedieren en koraalkaarten per kaart één vermoeidheidsblokje weghalen. Verder krijgt iedere speler plankton. Hoe meer koraaltekens je in je tableau hebt, hoe meer plankton. Je jaagfiche wordt weer naar de actieve zijde gedraaid en het aanbod wordt ververst door de 2 oudste kaarten weg te halen en het aanbod aan te vullen (behalve voor de grote vissen). Ten slotte wordt het startspeler-fiche met de klok mee doorgegeven.

Einde van het spel

Nadat in de vierde ronde iedereen gepast heeft eindigt het spel onmiddellijk. Spelers krijgen nu punten voor hun einde-spel-koraalkaarten, voor alle zeedieren, afhankelijk van hun populatie en eventuele extra effecten. Verder zijn overgebleven schubben nog 1 punt per stuk waard en alle vervuiling juist één minpunt per stuk. Speel je de geavanceerde module, dan krijg je ook nog extra punten voor biodiversiteit binnen je atol en voor sets binnen categorieën van zeedieren. De speler die nu de meeste punten heeft wint het spel.

Variant: gebeurtenissen

Je kan als je het spel goed kent ook aan het einde van iedere ronde een random gebeurtenis laten plaats vinden. Dit kan een eenmalig direct effect zijn, of een effect dat de gehele volgende ronde blijft gelden. Dit kunnen positieve of negatieve gebeurtenissen zijn, waarmee je zelfs zeedieren zou kunnen verliezen. Dat is een reden dat ik zelf niet zo snel met deze gebeurtenissen zou willen spelen, maar dat is een kwestie van voorkeur, geen mankement van het spel.

symbioseStrategie en tactiek

Aan het begin van het spel start je met relatief weinig middelen, dus de eerste ronde duurt vaak niet lang. Wie eerder past krijgt wat meer voordeel voor de volgende ronde, dus dat kan een overweging zijn om de ronde niet te lang te rekken. Je wil echter op een gegeven moment toch ook je zeedieren voeden, om hun populatie omhoog te krijgen maar dit kost acties.

Bij het kopen van koraal moet je goed opletten waar je het neerlegt, omdat zeedieren vaak een aantal koraalsymbolen naast zich nodig hebben. Vooral de grote vissen, die het meest opleveren, hebben vaak 3 of zelfs vier symbolen nodig, wat in dat laatste geval betekent, dat ze geheel omringd moeten zijn met koraalkaarten, mét symbool aan de goede kant.

Verder biedt symbiose veel strategische voordelen, omdat sommige vissen gewoon moeilijk te voeden zijn. De grote vissen eten namelijk vaak mediumvissen of zelfs andere grote vissen. Je kan hiervoor je jaagfiche inzetten, maar dan moet een andere speler wel een onbeschermde vis van die soort hebben. Heb je echter symbiose, hoef je alleen de (vaak kleine) vis te voeden, en stijgt de populatie van je grote vis gratis mee!

In elke volgende ronde kun je vaak steeds meer doen, ook omdat je bonusschubben ontvangt voor het op het maximum brengen van populatie. Die kun je dan weer inzetten om meer koraal en meer zeedieren te kopen. Daarom kan het zelfs gunstig zijn in sommige gevallen om de populatie weer iets omlaag te brengen, door dit dier te voeden aan een ander dier. Want zodra je daarna de populatie weer omhoog kan brengen naar het maximum, ontvang je de bonus opnieuw!

Qua mechanieken is dit spel een echt tableau-building spel, met ook gedeeltelijk engine-building. Het aantal rondes is denk ik precies goed, je begint met een vrij korte ronde en dan steeds langer, tot je in ronde vier de boel echt nog flink uit kan melken, maar gelukkig zonder dat het té lang gaat duren. Het enige dat ons wel opviel is dat de grote vissen, waarvan er maar 8 zijn, zelfs in een driespelerspel helemaal uitverkocht kunnen raken. Daar vraag ik me een beetje van af of dat een bewuste keuze is. Aan de ene kant maakt het het wel spannend, want ze zijn dus schaars in een 3 en zeker in een 4 spelerspel, dus je zal prioriteiten moeten stellen om er dan minstens 2 te pakken te krijgen (grote vissen leveren namelijk over het algemeen de meeste punten op al zijn ze wat lastiger te voeden, en ze geven de grootste bonus bij het op maximum brengen van hun populatie). Toch had ik het ook niet verkeerd gevonden als het stapeltje grote vissen minimaal 1,5x zo groot was geweest, want dan zou je ook niet telkens dezelfde tegenkomen.

koraalHerspeelbaarheid

Dat is een mooi bruggetje naar de herspeelbaarheid. Behalve dat je in onze ervaring vaak alle grote vissen wel tegenkomt in een potje, zeker met drie of vier spelers, is het gelukkig wel zo dat de stapel gewone zeedieren en de koralen veel uitgebreider zijn. Die kun je ook nooit allemaal in je atol krijgen. Ze bieden interessante combinaties om uit te proberen. De koralen zijn slim gekozen met allerlei eenmalige effecten, extra actiemogelijkheden en extra scoremogelijkheden. Ze zijn bijna allemaal uniek en bieden wel behoorlijk wat variatie in waar je op kan spelen. De zeedieren zijn zelfs allemáál uniek, wat de herspeelbaarheid ook ten goede komt.

Interactie

De spelerinteractie is niet enorm bij dit spel. Weliswaar koop je koraal en zeedieren uit een gemeenschappelijk aanbod, maar je bouwt allemaal je eigen tableau en bijbehorende 'motor'. Aan de andere kant is het zeker wel relevant wat andere spelers doen als je naar het jagen kijkt. Heeft een andere speler een onbeschermde medium vis, dan kun je best een grote vis kopen die medium vissen eet, ook al heb je zelf helemaal geen medium vissen. Maar ook dit punt is niet heel directe interactie. Het inschatten wanneer anderen passen is wel een belangrijke factor in het spel. Is het het nog waard om een actie te doen of kun je beter nu passen om een hogere beloning te nemen dan de volgende speler die past?

Solo

Je kan Atoll uitstekend solo spelen. Er wijzigt vrijwel niets in de regels, behalve dat je aan het eind van de ronde zelf mag bepalen welke kaarten er uit het aanbod vervangen worden door nieuwe kaarten. En je kan jagen op vissen uit het actuele aanbod, omdat er immers geen tegenstanders zijn. Dat werkt prima. In het spelregelboek vind je een tabel om een niveau te hangen aan je behaalde score. Aangezien het spel een vast aantal rondes heeft vind ik dat een goede methode.

planktonschubbengeldEindoordeel

Hoewel ik merk dat ik gedurende de review behoorlijk positief ben over Atoll, heeft het me niet volledig kunnen overtuigen. Klein minpuntje vind ik de samenhang van de componenten qua layout, ik vind het geld, de schubben, de plankton en de mooie kaartjes met zeedieren qua stijl niet goed bij elkaar passen. Maar dat heeft gelukkig geen invloed op de inhoud van het spel, maar wellicht toch net een beetje op de spelbeleving. Ik vind het heel leuk dat alle zeedieren en bijna al het koraal uniek zijn, en het biedt echt een leuke puzzel bij het bouwen van je atol. Toch zou het kunnen dat het kopen van nieuwe kaartjes en het voeden van je zeedieren net wat repetitief voelt af en toe, het is moeilijk hier de vinger op te leggen.

De moeilijkheidsgraad op BGG is 2 op 5, dat kan goed kloppen en ik geef meestal zelf de voorkeur aan wat zwaarder. Positief vind ik wel dat ondanks de lage moeilijkheidsgraad, de keuzes wel relevant zijn. Op welke volgorde je je vissen voedt en welke vissen je inkoopt zijn beide belangrijke aspecten om een goede score te halen. Ik denk dus dat dit spel vooral geschikt is voor spelers die een wat lichter tot medium-gewicht spel zoeken met toch een behoorlijke diepgang. Zelf geef ik het spel een 7: het zit goed in elkaar en ik kan me erin vinden dat het een ontwerpwedstrijd heeft gewonnen, al ontbreekt de wauw-factor bij me waardoor het niet op een hoger cijfer is uitgekomen.

  • Waardering:
  • Auteur: Jan Stepánek
  • Vormgeving: Michal Peichl, Martina Lásková
  • Uitgebracht in: 2024
  • Uitgever: Albi
  • Soort Spel: Workerplacement en Eurospellen
  • Moeilijkheidsgraad: 2 / 5
  • Aantal spelers: 1-4 spelers
  • Best met: 2-4 spelers
  • Speelduur: 60-90 minuten
  • Leeftijd: 12+
  • Board Game Geek: https://boardgamegeek.com/boardgame/422058/atoll

Zoek in Reviews

Zoek op alfabet

AR1 BR1 CR1 DR1 ER1 FR1
GR1 HR1 IR1 JR1 KR1 LR1
MR1 NR1 OR1 PR1 QR1 RR1
SR1 TR1 UR1 VR1 ER1 XR1
YR1 ZR1 0R1 1R1 2R1 3R1
4R1 5R1 6R1 7R1 8R1 9R1

B310x420

Wat zeggen de sterren?

Het aantal sterren in een waardering is altijd in relatie tot de categorie en het soort spel. Een familiespel met 8 sterren is niet persé beter dan een expertspel met een waardering van 7 sterren. Bovendien is elke review de persoonlijke waardering van één persoon.

Wil je reageren op deze review?

Dat kan! Wanneer je een account op deze website aanmaakt en vervolgens inlogt dan krijg je de mogelijkheid om reacties te plaatsen.
Reviewers vinden dit erg leuk en reageren doorgaans snel. Die interactie van meningen is misschien wel het hoofddoel van deze website.

Selecteer de taal

Koekie er bij?
Wij presenteren cookies op onze website. Sommige zijn essentieel voor u en het correct functioneren van deze site, andere cookies helpen ons om de site en gebruikerservaring te verbeteren (tracking cookies). U kunt zelf kiezen of u deze cookies wil toestaan of niet. Let op: dat als u onze cookies niet blieft mogelijk niet alle functies van de site voor u beschikbaar zijn.