Bitoku
Kent u die uitdrukking, beste liefhebbers en -sters van het bordspel? Ik moest hier vandaag aan denken omdat ik een tijdje terug, op Zuiderspel - in het prettige gezelschap van Robèr Boonmann - een hele leuke demo van Bitoku kreeg van een aardige en best wel mooie mevrouw waarvan ik de naam overigens al weer vergeten ben. Waarvoor mijn oprechte excuses.
Maar dat terzijde.

Dit wilde ik hebben. Dit wilde ik thuis ook op tafel zien, in de MVA.
Inmiddels heb ik het gekocht, is het een paar maal gespeeld en denk ik dat ik er het mijne van mag vinden. Ik voel ook de onrembare dwang om het met u te delen. U, op uw beurt, bent ook nieuwsgierig naar wat ik van Bitoku vind want u leest nog.
Ik wens u doorzettingsvermogen.
Voor de goede orde: Ik ben opgegroeid in een weids Hollands polderlandschap waarin de geuren van koeienstront, nat gras en warm hooi vaste waarden vormden. Ik heb dus helemaal niks met een spelomschrijving als: "In Bitoku nemen de spelers de rol aan van Bitoku-geesten van het bos op hun pad naar transcendentie, met als doel zichzelf te verheffen en de volgende grote geest van het bos te worden. Om dit te doen, zullen ze de hulp krijgen van de yōkai, de kodama's en de verschillende pelgrims die hen op hun pad vergezellen.".
Als gezonde Hollandse jongen zijnde heb ik daar moeite mee. Wie denkt dat het hier ophoudt komt bedrogen uit. Luister verder:
"Spelers zullen yōkai laten vertegenwoordigen door de kaarten waaruit hun hand bestaat, die op het juiste moment op de juiste plaatsen moeten worden gespeeld om het maximale voordeel te halen uit de vaardigheden die ze bieden. Bovendien kunnen de spelers tijdens het spel meer yōkai-kaarten voor hun kaartspel verdienen, waardoor hun speelmogelijkheden toenemen en een hogere score worden behaald. Elke speler heeft ook drie yōkai-bewakers (in de vorm van dobbelstenen) die ze naar de grote delen van het bos op het hoofdbord kunnen sturen om allerlei nieuwe opties te verkrijgen die ze tijdens het spel kunnen spelen. Deze opties kunnen structuren zijn die ze in bepaalde delen van het bos bouwen, zielskristallen die hulpbronnen genereren wanneer bepaalde acties worden uitgevoerd, en vele andere. De spelers hebben ook de kans om de mitama's, verloren zielen op zoek naar verlossing, te helpen door de chinkon-vuurvliegjes te gebruiken."
Als u hier chocola van kunt maken heb ik bewondering voor u. Dit is een wereld die niet de mijne is. Hoe prachtig ik het speelbord, de onderdelen en de kaarten ook vind, zo veel moeite heb ik om werelden zoals deze te begrijpen. Laat staan om er deel van uit te maken.
Spellen zoals Bitoku krijgen hierdoor voor mij een extra moeilijkheidsgraad: Ik heb grote moeite met de logica onder het mechaniek. Ik ben constant op zoek naar visueel houvast in dat wat de regels voorschrijven dat ik zou moeten doen. Ik mis een trapleuning.
Ik ken spelers die totaal geen moeite hebben met spellen zoals Bitoku. Die mensen zien de vormgeving niet en worden niet afgeleid door aan elkaar gefantaseerde wezens en een wollige omschrijving. Die mensen kijken naar het mechaniek, vertalen dit naar de noodzakelijke acties, halen hun punten op en pakken aan het eind onaangedaan weer in.
Ik moet dan eerst nog een uurtje bijkomen.
Vind ik het leuk?
Ja en nee.
Ik vind het verbijsterend dat er een spel bedacht is waarvoor een uur nodig is om het op te zetten op een tafel zo groot als een deur, waarna vier ervaren spelers ruim vier uur nodig hebben om zich er door te worstelen en dat de puntenmarkers uiteindelijk binnen 20 centimeter van elkaar staan. Zo'n spel mag je best uitgebalanceerd noemen.
Ik vind de vormgeving behalve intrigerend ook bijzonder knap. De iconen op de kaarten en het karton zijn eenvoudig interpreteerbaar en leveren ook geen vragen op.
Wat mankeert er dan aan?
Niks. Maar Bitoku is geen spel dat je snel op tafel zult krijgen. Sowieso niet voor vier spelers. Dat kost hen, inclusief het opruimen, vijf à vijfenhalf uur. Een dag.
Niks. Maar Bitoku is geen spel dat je snel op tafel zult krijgen. Sowieso niet voor vier spelers. Dat kost hen, inclusief het opruimen, vijf à vijfenhalf uur. Een dag.
Ik denk ook dat er bar weinig mensen zijn die een vriendenkring hebben met daarin vier mensen die Bitoku leuk vinden én die dan óók in hun agenda een gezamenlijke vrije dag kunnen plannen. Wanneer zoiets binnen een periode van, pakweg, vijftien jaar een keer of drie voor zal komen dan is dat veel dunkt me.
Dat maakt Bitoku een duur en een van de moeilijkst speelbare spellen die ik ken.
Niet omdat het ingewikkeld is maar omdat het lastig speelbaar is.
Niet omdat het ingewikkeld is maar omdat het lastig speelbaar is.
{gallery}bitoku{/gallery}
Ik geef het drie sterren op de DickVoormekaarWaardeschaal. Niet omdat het een slecht spel is. Integendeel: het is een ontzettend goed spel! Ik geef het drie sterren omdat ik het niet leuk vind om het te spelen. Het is geen spel dat ik vrolijk en blij zit te spelen. Ruim vier uur lang zit ik ingespannen en ernstig naar een tafel boordenvol visuele herrie te staren terwijl ik luister naar medespelers die hun acties voorzien van commentaar. Daar moet je tegen kunnen.
In dezelfde tijd kan ik vijf potjes Brood en Bier doen met mevrouw Verschuur.
Mevrouw Verschuur, Frau Prüser, Mevrouw Verschuur Arena, Evertjan, Peter Mulder, Zware Jongens Club, bitoku, 3 sterren, Dick Verschuur, Kenner- en Expertspellen